Book Review: Chikaveera Rajendra (A Kannda Novel)

ಕೊಡುಗು ರಾಜ್ಯ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕೈ ಪಾಲಾಗುವ ಮುಂಚೆ ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ಅರಸು ಚಿಕವೀರ ರಾಜೇಂದ್ರ. ಆ ಕಾಲಘಟ್ಟದ ರಾಜಕೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಹಾಗೆಯೆ ಕೊಡಗು ಸಮಾಜದ ರೀತಿ ರಿವಾಜುಗಳ ಸ್ಥೂಲ ಪರಿಚಯ ಈ ಪುಸ್ತಕದ ವಿಷಯ ವಸ್ತು.

 ಅತಿ ಮುದ್ದಿನಿಂದ ಹಾಳಾಗಿ ಬೆಳೆದ ರಾಜಕುಮಾರ ಚಿಕವೀರ ರಾಜೇಂದ್ರ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಅವನದೇ ವಯಸ್ಸಿನವನಾದ ಕುಂಟ ಬಸವನೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಲಿಗೆಯ ಗೆಳೆತನ. ಮುಂದೆ ರಾಜನಾದ ಮೇಲೂ ಅವನನ್ನೇ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಕೆಲಸವೇನಿದ್ದರೂ ರಾಜನ ದೈಹಿಕ ಅಪೇಕ್ಷೆಗಳ ಏರ್ಪಾಡು ಮಾಡುವುದು. ರಾಜ್ಯ ಆಡಳಿತ ಎಲ್ಲ ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ಮಂತ್ರಿಗಳಾದ ಬೋಪಣ್ಣ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮೀನಾರಾಯಣಯ್ಯನವರದು. ರಾಜ ಮಾತ್ರ ಕ್ರೂರಿಯಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತ, ಬೊಕ್ಕಸ ಬರಿದು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲೇ ಮಗ್ನ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಮ್ಮ ರಾಜನನ್ನು ಇಷ್ಟ ಪಡುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವ ಕಾರಣವೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಅಪವಾದ ಎಂಬಂತೆ ರಾಣಿಯು ಜನಹಿತ  ಕಾಪಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿ, ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಸರಿ ಪಡಿಸುತ್ತ, ಸಮತೋಲನದ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು.

 

ರಾಜನ ಸೋದರಿ ದೇವಮ್ಮಾಜಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಗಂಡ ಚನ್ನಬಸವಯ್ಯನಿಗೆ, ರಾಜನ್ನು ಕೆಳಗಿಳಿಸಿ, ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರ ತಮ್ಮ ಕೈ ವಶ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಸೆ. ರಾಜನಿಗೆ ಇವರ ಸಂಚಿನ ಅರಿವಾಗಿ, ತನ್ನ ಸೋದರಿಯನ್ನು ಬಂಧನದಲ್ಲಿಡುತ್ತಾನೆ. ನಂತರ ರಾಣಿ ಹಾಗೂ ಜ್ಯೋತಿಷಿಯ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಅವಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮುಂದೆ ದೇವಮ್ಮಾಜಿಗೆ ಮಗನ ಜನನವಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ  ಅವಳ ಗಂಡ ಚನ್ನಬಸವಯ್ಯ ಅಲ್ಲಿಂದ ಪಾರಾಗಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಹಾಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಶ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಉಪಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಉಪಾಯವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ ಆತುರದಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮಗುವು ರಾಜೇಂದ್ರನ ಕೈ ವಶವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ಮಧ್ಯೆ ಬಂದು, ಮಗುವನ್ನು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ವಶಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಸುವಂತೆ ರಾಜೇಂದ್ರನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪದ ರಾಜ, ಮತಿಗೆಟ್ಟು ಆ ಮಗುವನ್ನು ಸಾಯಿಸಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಘಟನೆ ಜನರನ್ನು ರೊಚ್ಚಿಗೆಬ್ಬಿಸಿ, ದಂಗೆಯೇಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅವಕಾಶವಾದಿಗಳಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಇದೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಸೇನೆಯ ಸಮೇತ ಬಂದು, ಕೊಡಗನ್ನು ವಶ ಪಡಿಸಿಕೊಂಡು, ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳ ಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.

 

ಅಧಿಕಾರ ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಗಡಿ ಪಾರಾದ ರಾಜೇಂದ್ರನ ಜೀವನ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕೊಡುವ ಪರಿಹಾರ ಧನದೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ. ಅವನ ಪತ್ನಿಯು ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಾಳೆ. ಮತ್ತು ಅವನ ಮಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿ ಲಂಡನ್ ಗೆ ತೆರಳುತ್ತಾಳೆ.

 

ಇದು ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಕಿರು ಪರಿಚಯ ಮಾತ್ರ. ಇನ್ನೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಪಾತ್ರಗಳ ಮತ್ತು ವಿಷಯಗಳ ಸವಿಸ್ತಾರ ಅರಿವಿಗೆ ನೀವು ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನೇ ಓದಬೇಕು.

Chikka Veerarajendra was the last king of Kodagu (Coorg) before it fell into British hands. This book provides a picturesque account of life and time of the ruler, cultural preferences of Kodava community (the locals), gods worshipped by them, and their attitude towards the rulers.

Chikka Veera Rajendra, a spoilt prince has only one confidant in kunta (lame) Basava and when he becomes king, he makes Basava his minister not to support him in administration but to make arrangements for his whims. The kingdom is mostly run by his other two ministers, Bopanna and Lakshminarayanaiah, while the king is busy fulfilling his bodily needs, leaving no money in treasury and acting cruelly when forced to take decisions. While the public in general dislike their ruler, a balancing act is done by the queen, making correcting efforts wherever possible to protect the interests of her family and the kingdom. The king has a sister, Devammaji and her husband Chennabasavaiah who is interested in dethroning the king and taking power into his hands by making his wife the ruler. Becoming aware of this plan, the king puts his sister in captivity but releases her later as per requests from the queen, his daughter and a priest, Dikshit who advises the same. Devammaji delivers a baby boy after her release and her husband devises a plan to run away from the clutches of the king and seek help from the British in dethroning the king. While he puts this plan to work, the couple in a hurry loses their baby on the way and it reaches the hands of the king and the palace. The king receives letters from the British to return the baby to his parents but he refuses to do so and in an act of madness, he kills the baby. This incident causes a revolt in his administration who could not tolerate evil deeds of the king anymore and the opportunist British too come down with a force to attack. The turnout of events leads to capture of the king by the British and Kodagu being annexed into the British administration.

After losing the kingdom and being deported from Kodagu, life of Veerarajendra continues, he lives on the compensation fund he receives from the British. His wife meets death on the pilgrimage and his daughter marries a British, goes on to live in London.

This historical novel won the author the prestigious literary honor Jnanapith award in 1983. This hardbound book also provides the images of paintings and historical photographs, and descriptions of references to the history and also about the life of the celebrated author Masti Venkatesha Iyengar.

ಪುಸ್ತಕ ಪರಿಚಯ: ಗಂಗವ್ವ ಗಂಗಾಮಾಯಿ (ಶಂಕರ ಮೊಕಾಶಿ ಪುಣೇಕರ)

ಈ ಕಾದಂಬರಿಯ ಕಥಾ ವಸ್ತು ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಕುಟುಂಬ ಗಂಗವ್ವ, ಅವಳ ಮಗ ಕಿಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಗಂಗವ್ವಳ ತಮ್ಮ ರಾಘಪ್ಪನದ್ದು. ಇನ್ನೊಂದು ದೇಸಾಯಿಯವರ ಕುಟುಂಬ. ಅದು ವಿಧವೆಯಾದ ಗಂಗವ್ವಳಿಗೆ ಆಸರೆಯಾಗಿ ನಿಂತ ಕುಟುಂಬ. ಈ ಕಥೆ ಹಳೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಕೆದಕುತ್ತಾ ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ.

ದುರ್ಘಟನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಪತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಗಂಗವ್ವಳಿಗೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಒಂದೇ ಉದ್ದೇಶ. ತನ್ನ ಮಗ ಕಿಟ್ಟಿ (ಕೃಷ್ಣಪ್ಪ) ಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ, ಸ್ವತಂತ್ರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು. ಅವಳ ಸೆರಗಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಕಿಟ್ಟಿ ತನ್ನ ಓದು ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಸರ್ಕಾರೀ ಉದ್ಯೋಗ ಒಂದನ್ನು ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಮುಗ್ಧತೆ ಅವನನ್ನು ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ನಗೆ ಪಾಟಲಿಗೆ ಈಡು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಮೇಲಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಹೌದು ಅನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹವಣಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅವನಿಗೆ ಗಂಗವ್ವಳ ತಮ್ಮ ರಾಘಪ್ಪನ ಪರಿಚಯ ಆಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಗಂಗವ್ವಳ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ದೂರ ಇದ್ದ  ರಾಘಪ್ಪನಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು. ತನ್ನ ಮೊದಲನೆಯ ಮಗಳನ್ನು ಕಿಟ್ಟಿಗೆ ಜೊತೆ ಮಾಡುವ ಬಯಕೆಯಿಂದ ರಾಘಪ್ಪ ಜಾಲ ಬೀಸುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಮೇಲಾಧಿಕಾರಿ ಜೊತೆಗೆ ಸ್ನೇಹ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಘಪ್ಪನ ಮೇಲೆ ಕಿಟ್ಟಿಗೆ ಗೌರವ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕ್ರಮೇಣ ರಾಘಪ್ಪನ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಕಿಟ್ಟಿ ಬಂದಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಕಿಟ್ಟಿಯ ಈ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಗಂಗವ್ವಳಿಗೆ ಸರಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ತಮ್ಮ ರಾಘಪ್ಪನ ಧೂರ್ತತನದಿಂದ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬ ಅವನತಿ ಹೊಂದಿದ್ದು ಮತ್ತು  ತನ್ನ ಗಂಡ ಅಕಾಲ ಸಾವಿಗೆ ಈಡಾಗಿದ್ದು ಅವಳು ಮರೆತಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಗವ್ವ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಹೊರ ಬರಲು ತನಗೆ ಕಷ್ಟ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬೆಂಗಾವಲಾಗಿದ್ದ ದೇಸಾಯಿಯವರ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ ಪಟ್ಟು ಬಿಡದ ರಾಘಪ್ಪ ತನ್ನ ಮಗಳನ್ನು ಕಿಟ್ಟಿ ಜೊತೆ ಮದುವೆ ಮಾಡುವದರಲ್ಲಿ ಯಶ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ.

 ನಂತರ ಕಥೆಯು ರಾಘಪ್ಪನ ಸುತ್ತ ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ. ಅವನ ಅಂತರಂಗ, ಚಾಣಾಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಬಲ ಹೀನತೆಗಳ ಪರಿಚಯವಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಘಪ್ಪನ ಉಪಾಯ ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಇರುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಡ್ಡಿ ಎಂದರೆ ದೇಸಾಯಿ ಕುಟುಂಬದ್ದು. ಇತ್ತ  ದೇಸಾಯಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ, ದೇಸಾಯಿವರ ಎರಡನೇ ಮಗ ವಸಂತ ಅವರ ಬಲ ಹೀನತೆ. ರಾಘಪ್ಪ ತನ್ನ  ಎರಡನೆಯ ಮಗಳನ್ನು ವಸಂತನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಮದುವೆ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ರಾಘಪ್ಪ ಮತ್ತು ದೇಸಾಯಿ ಇಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಚದುರಂಗದಾಟದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಆ ಶೀತಲ ಸಮರದಲ್ಲಿ  ರಾಘಪ್ಪನಿಗೆ ಸೋಲುಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಘಪ್ಪನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಮೆಹಬೂಬಾಳ ಮತ್ತು ಪತ್ನಿಯ ಸಾವು, ರಾಘಪ್ಪನನ್ನು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಜರ್ಜರಿತನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕುಗ್ಗಿ ಹೋದ ರಾಘಪ್ಪ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಶರಣಾಗುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ನೀತಿವಂತರಾದ ದೇಸಾಯಿ ತಮ್ಮ ಮಗ ವಸಂತನ ಮದುವೆಯನ್ನು ರಾಘಪ್ಪನ ಎರಡನೇ ಮಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನೆರವೇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಗಂಗವ್ವಳ ಕುಟುಂಬವು ಸಹಜ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಮರಳುತ್ತದೆ.

 ಇದು ಶಂಕರ ಮೊಕಾಶಿ ಪುಣೇಕರ ರವರ ಮೊದಲನೇ ಕಾದಂಬರಿ. ಕೆಲವೇ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ, ಆದರೆ ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನ ಆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿದು ಕಥೆಗೆ ಗಂಭೀರತೆ ತಂದು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕಾದಂಬರಿ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಹೆಸರು ತಂದು ಕೊಡುವುದಲ್ಲದೆ ಇದನ್ನು ಚಲನ ಚಿತ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದವರಿಗೂ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತಂದು ಕೊಟ್ಟಿತು.

-0-

The plot of this novel revolves around two families. One of Gangavva, her son Kitty and her younger brother Raghappa. And of Desai family who are a great support to Gangavva after her husband’s death. And the story makes frequent travels to the past while it makes progress.

Gangavva after losing her husband due to tragic events has only one purpose in her life, bringing up her only son Kitty (Krishnappa). Her son joins a Govt. office after completing his education but becomes a funny subject at his office due to his innocence. While he is on the lookout for ways to become closer to his higher officials, he comes across Raghappa, Gangavva’s brother who was not in contact with the family for many years. Kitty is drawn to Raghappa sensing he has closer relationship with his boss which would be of some help to him. Raghappa has a secret ambition, of marrying his daughter to Kitty in the name of reviving old relationship. Gangavva does not approve this as she knows that Raghappa is the reason for her family losing the riches and untimely death of her husband. She seeks support of Desai who is a great support to her in the course of events. But the adamant Raghappa succeeds in making Kitty marry his daughter Ratna.

Then the story develops around Raghappa, his past, and his plans for the future. And Desai is the prime opponent for bringing his plans to life. Desai’s family too is not perfect and Desai’s second son Vasant is his weakness. Raghappa develops a plot to marry his second daughter to Vasant. Both Raghappa and Desai make their moves but eventually Raghappa loses out the cold war and in the ethical war, Desai emerges the victor. Other events in Raghappa’s life such as death of Mehabuba, a singer who was in relationship with him and death of his wife makes him lose all his life energy and commit suicide. But Desai ensures that his son Vasanth marries Raghappa’s second daughter. And Gangavva’s family returns to normal life.

This is the first novel of Shankar Mokashi Punekar. Limited characters in this novel make the story interesting read and bring the desired impact through their psychological depths. This was made into a Kannada movie which fetched art awards and brought fame to those associated with it.

Book Review: The Cossacks

An Artists view of Olenin proposing to Maryanka (Source: Shutterstock.com)

Dmitry Olenin is young, single, rich and bored of his civilian life in Moscow. He is in the search of purpose of his life and wonders if he will ever be able to love any one in his life. In the conquest to find fulfilment he joins the Russian army, gets posted to the picturesque Caucasian hills where a community named Cossacks live.

Olenin begins to like the place, becomes close to an elderly Cossacks person Eroshka joining him on hunting expeditions. He falls in love with a village girl Maryanka whose marriage is proposed with another Cossack Lukashka who lives in the same village. Olenin is jealous of Lukashka but yet makes friendship with him, gifts him a horse generously. Despite knowing Maryanka’s marriage is already proposed, Olenin expresses his love to her and requests her to marry him. Maryanka puts off the decision. Meanwhile in a fight with Chechens, Lukashka gets killed and after this incident Maryanka rejects Olenin firmly. Dejected Olenin leaves the place but Eroshka and Maryanka do not seem to bother.

This short novel of Leo Tolstoy was published in 1863. This was one of his earlier works published well before his popular novel War and Peace. While the plot of the novel looks simple, the flow of the story, characterization, examining human nature reveals Tolstoy in the making. The emotional experience a reader goes through reading Tolstoy’s novel cannot be captured through a book review and is best experienced through first hand reading.

Book Review: Why Nations Fail

This book is about inequality and why few nations prosper and others remain in poverty. The main thesis of the authors is that ‘nations fail because their extractive economic institutions do not create the incentives needed for people to save, invest, and innovate’. And the nations which had inclusive economic institutions prospered.

Authors define inclusive economic institutions as those help in maintain law and order, secure property rights, provide public services and regulation for markets, open to relatively free entry of new businesses, and opportunity for the great majority of citizens. And these economic institutions need to be supported by political institutions which allow broader participation of public in economic growth and place constraints and checks on politicians and rule of law.

If growth comes with inclusive institutions, why there are fewer nations which have such a system and why are extractive institutions so prevalent throughout history and even today? Authors present case studies from history to evaluate the reasons and find that it is the political power concentrated in fewer hands and their fear of losing it out is the major barrier against the emergence of inclusive institutions. Consequently, even though growth is possible under extractive institutions, this will not be sustained growth. But history is not destiny. Political revolutions and civil wars, if they are successful, will lead to reforms aiding inclusive growth bringing prosperity for the nation.

This is a well written book on recent world economic history. While you understand why nations fail reading this intriguing book, you will also know the reasons for prosperity. And that inequality is not a problem which will go away on its own.

Book Review: Hampi Express and Mohanaswamy (Short story collections in Kannada)

ಈ ಕಥಾ ಸಂಕಲನದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಎಂಟು ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಮೂರು ಕಥೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

 

"ಸೀಳು ಲೋಟ" ಇದು ತಿರುಪತಿಗೆ ಹೋಗುವ ಮುನ್ನ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಿ, ಅದನ್ನು ದೇವರ ಹುಂಡಿಗೆ ಹಾಕಿ, ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಅಂಟಿದ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಸಂಗದ ಸುತ್ತ ಹೆಣೆದಿದ್ದರೂ, ಇದು ಒಂದು ಕುಟುಂಬದ ತಳಮಳಗಳು, ಬಡತನ ತಂದೊಡ್ಡುವ ಅಸಹಾಯಕತೆಗಳು, ಮದುವೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಕಳವಳಕಾರಿ ಸಂಗತಿಗಳು, ಅಣ್ಣ-ತಂಗಿಯ ಗಟ್ಟಿ ಪ್ರೀತಿ, ದೇವರ ಮೇಲಿನ ಅಚಲ ನಂಬಿಕೆ, ಆಣೆ-ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಎಲ್ಲವು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿ ಆ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಹತ್ತಾರು ವರುಷಗಳಿಂದ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡಿದ ಅನುಭವ ಸಿಗುತ್ತದೆ.

 

'ಕೆಂಪು ಗಿಣಿ' ಇದು ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಊರೊಂದರಲ್ಲಿ, ಹಲವು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ, ಲೇಖಕರು ಚಿಕ್ಕವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಶುರುವಾಗುವ ಕಥೆ. ಕಥೆಯ ಅರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ (ಅಕ್ಕ, ತಾಯಿ, ತಂದೆ) ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಹಾಗೆಯೇ ಅವರ ಹೊಲವನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಉಳುವ ರೈತ ಈರಪ್ಪ, ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ನರಸಕ್ಕ ಮತ್ತು ಮಗ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ, ಈ ಎಲ್ಲರ ಪಾತ್ರ ಪರಿಚಯಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ನಂತರ ತಮ್ಮ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟಾಗ ಅಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಗಿಣಿಗಳು, ಅವುಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೊಕ್ಕಿನಿಂದ ತಿಕ್ಕಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಮೈ ಸ್ವಚ್ಛ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಈರಪ್ಪ ಹೇಳಿದ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವ ಏಳು ಹೆಡೆ ಸರ್ಪದ ಕಥೆ ಕೇಳಿ ಈ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಮೈ ಝಂ ಎನ್ನಿಸ್ಸುತ್ತದೆ. ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕನ ಮದುವೆಯ ಖರ್ಚಿಗೆಂದು ಹೊಲ ಮಾರಿ, ಈರಪ್ಪನಿಗೂ ದುಡ್ಡು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ ಲೇಖಕರ ತಂದೆ. ಇದೆಲ್ಲ ಆಗಿ ಇಪ್ಪತ್ತು ವರುಷಗಳ ನಂತರ, ತಮ್ಮ ಊರಿನ ಶಾಲೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಹುಟ್ಟೂರಿಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ ಲೇಖಕರು. ಹತ್ತಿರ ಬಂದಾಗ, ಅಪ್ಪ ಮಾರಿದ್ದ ಹೊಲ ಈಗ ಹೇಗಿದೆಯೋ ಎಂದು ನೋಡಲು ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಅಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದು ನಂಬಲಿಕ್ಕೇ ಅಸಾಧ್ಯ ಎನ್ನುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಬಯಲಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ನೂರಾರು ಯಂತ್ರಗಳು, ಮಣ್ಣು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯಲು ನಿಂತಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಲಾರಿಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರವನ್ನೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸಿರುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಯಂತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ - ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ಗೆಳೆಯ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಹೊಲದ ರೈತ ಈರಪ್ಪನ ಮಗನಾದ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ತಂದ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗಳ ನಡುವೆ, ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಕೆಂಪು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಗುಂಪು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಅವು ಸದಾ ಮೈ ಸ್ವಚ್ಛ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಹಸಿರು ಗಿಣಿಗಳು, ಸುತ್ತ ತುಂಬಿರುವ ಕೆಂಪು ಧೂಳಲ್ಲಿ, ನೀರಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕೆರೆಯೂ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡಿರುವ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ನಡುವೆ ಹೀಗೆ ಕೆಂಪು ಪಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ ಎನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪ್ರೀತಿಯ ಊರು ನರಕವಾಗಿ ಕಾಣಲಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.

 

'ಪೆದ್ದಿ ಪದ್ಮಾವತಿ' ಇದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು, ಉಳಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೋ ಮೂವತ್ತೈದು ದಾಟಿ ಆದರೆ ಗಣಿತ ವಿಷಯ ಮಾತ್ರ ಪಾಸಾಗುವ ಸೌಭಾಗ್ಯ ಇಲ್ಲದೆ ಎಸ್ಸೆಸ್ಸೆಲ್ಸಿ ಯನ್ನು ಮೂರು ಬಾರಿ ಫೇಲಾದ ಪದ್ಮಾವತಿಯ ಕಥೆ. ಇದರಿಂದ ಪದ್ಮಾವತಿಯ ತಾಯಿ ವೇದಮ್ಮನಿಗೆ ಬದುಕಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯೇ ಕಳೆದಂತಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪದ್ಮಾವತಿ ಒಂದು ಬಾರಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟ ಮೇಲೆ, ಅವಳ ತಾಯಿಯೂ ಆ ವಿಷಯವನ್ನು  ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಮತ್ತೆ ಪರೀಕ್ಷೆ ಕಟ್ಟಲು ಬಲವಂತ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದಿದ್ದಳು. ವೇದಮ್ಮಳ ಒದ್ದಾಟ, ಪದ್ಮಾವತಿಯ ಪೆದ್ದುತನ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಮುಂದುವರೆದು ಕಥೆಯು ಈ ಕೊನೆಯ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಭಾವಿಗೆ ನೀರು ತರಲು ಪದ್ಮಾವತಿ ಹೋಗಿರುತ್ತಾಳೆ. ಹತ್ತಿರದ ಮರದಲ್ಲಿ ಜಗಳವಾಡುತ್ತಿರುವ ಕೋತಿಗಳ ಗುಂಪು. ಒಂದು ಮರಿ ಕೋತಿ ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಮಡಿಲಿನ ಬಿಗಿ ಸಡಿಲಗೊಂಡು ದಪ್ ಎಂದು ಕೆಳಗೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ತಾಯಿ ಕೋತಿ  ತನ್ನ ಮರಿಯನ್ನು ಏಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ದೊರಕದೆ ದುಃಖದಿಂದ ಅಳುತ್ತ, ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ ಪದ್ಮಾವತಿಯ ಕೈಗೆ ತನ್ನ ಮರಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಏನಾದರು ಮಾಡು ಎನ್ನುವಂತೆ ನೋಡುತ್ತದೆ. ಪದ್ಮಾವತಿ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಮರಿಯನ್ನು ಹಗೂರಕ್ಕೆ ಸವರುತ್ತ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸುತ್ತಲೂ ನೂರಾರು ಕೋತಿಗಳು ಮೂಕವಾಗಿ ರೋಧಿಸುತ್ತ ಕೂತಿರುವ ದೃಶ್ಯ ಕಂಡು ಮಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬಂದ ವೇದಮ್ಮ ವಿಸ್ಮಯದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಾ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾಳೆ.

 

ಲೇಖಕ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಬಳ್ಳಾರಿಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂಡೂರಿನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರು. ಹಲವಾರು ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು, ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿರುವ ಇವರು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಮನೆ ಮನಗಳ ತಲುಪುವುದಲ್ಲದೆ, ಇವರ ಕೃತಿಗಳು ಹಲವಾರು ಭಾಷೆಗೆ ತರ್ಜುಮೆಗೊಂಡು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಾಚೆಗೂ ಇವರ ಖ್ಯಾತಿ ಹಬ್ಬಿದೆ. ಮಾನವ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಇವರ ಕಥೆ, ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಓದುಗರಿಗೆ  ತಮ್ಮ ಬೇರುಗಳುಗಳನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಮತೋಲನ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮನದಟ್ಟು ಮಾಡಿಸುತ್ತವೆ.

Hampi Express is a collection of eight short stories. The first story is about the traditional beliefs of an orthodox family but in a funny style. There is another about parrots turning red in the background of environmental damage by rampant mining in Bellary. Next story is about lives of people living in a large apartment complex in Bangalore and social networking sites becoming their platform for their gossips and venting out their ire on each other.

All of the stories in this book are set either in Bellary which is author Vasudhendra’s native or in Bangalore where author lives at currently.

Mohanaswamy has eleven stories in it. The first six are about Mohanaswamy who is a homosexual. Rest of them are unrelated to this theme. There is a story on the contradictions of life faced by those employed in IT industry.  Another story shows how a person can invite a crime by exposing oneself on a social networking site. One more is retelling a sequence from Mahabharata through the character of Draupadi.

Though these are fiction, they are not far from reality. All of them have biographical appeal. Vasudhendra is no doubt a treat to Kannada readers of current generation.