ಸಾವನ್ನು ನಾವು ಏಕೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ?

ನೀವು ಯಾವುದೊ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷದಿಂದ (ಅಥವಾ ಬೇಜಾರಿನಿಂದಲೋ) ಕಾಲ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದೀರಿ. ಜನರ ಗಡಿಬಿಡಿ, ಸಂತೋಷ, ಧಾವಂತ ಎಲ್ಲ ತರಹದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ ಜನರ ಮುಖದ ಮೇಲೆ ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಿ. ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರು, ಹಸುಳೆಗಳಿಂದ-ಮುದುಕರವರೆಗೆ ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಜನ ಬಂದು ಸೇರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗೆಯೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಜನ ಹೊರ ನಡೆದೂ ಇದ್ದಾರೆ.

ಜೀವನವನ್ನು ಒಂದು ಪಾರ್ಟಿ ಅಂದು ಕೊಂಡರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಬಂದು ಸೇರುತ್ತಿರುವವರು ಆಗ ತಾನೇ ಹುಟ್ಟಿದವರು. ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರ ಹೋಗುತ್ತಿರುವವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಪಯಣ ಮುಗಿಸಿದವರು. ಈ ಪಾರ್ಟಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ವರುಷಗಳಿಂದ ಶುರುವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಪಾರ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವವರು ಮತ್ತು ಹೊರ ಹೋಗುವವರು ಬದಲಾಗುತ್ತಾರೆ ಅಷ್ಟೇ.

ಹುಟ್ಟಿದ ಜೀವ ಸಾಯಲೇಬೇಕು ಎಂದು ಗೊತ್ತಿರುವುದು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾತ್ರ.  ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಅಪಾಯವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತವೆ, ಜೀವ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹೋರಾಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಇಂದಲ್ಲ ನಾಳೆ ತಾವು ಸಾಯಲೇಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಭೀಕರ ಸತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಇದೆಯೇ? ಅವುಗಳ ನರಮಂಡಲ ಮನುಷ್ಯನ ಹಾಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ಅದರ ಅರಿವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತದೆ ವಿಜ್ಞಾನ. ಹಾಗೆಯೆ ಗಿಡ-ಮರಗಳಲ್ಲಿ ನರಮಂಡಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅವುಗಳು ತಮ್ಮ ಅಂತ್ಯ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ದಿನ ಆಗಿಯೇ ತೀರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ವಿಷಯ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಾವು ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸತ್ತು ಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಮನುಷ್ಯ ಬುದ್ಧಿ ಜೀವಿ. ಅವನು ತನ್ನ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನು ಅನುದಿನ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅದು ತನಗೆ ಬರುವುದೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ತರಹ ವರ್ತಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಹತ್ತಿರದವರು ತಂದೆ-ತಾಯಿ, ಬಂಧು-ಬಳಗದವರು ಇಲ್ಲವಾದೊಡನೆ ಕಂಗಾಲು ಆಗುತ್ತಾನೆ. ಸಾವು ಅವನನ್ನು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ವಿಷಯ ಅವನಿಗೆ ಮನದಟ್ಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅವನಿಗೆ ಹೇಳದೆ ಬರುವ ಸಾವು ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ವಿಷಯ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ? ಸಾಯುವುದು ತಪ್ಪಿಸಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನು ಸತ್ತರೂ ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಉಪಾಯಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಾನೆ.

ಮೊದಲ ಉಪಾಯ ಅವನ ಮಕ್ಕಳು. ಅವನ ಮಕ್ಕಳು ಅವನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದವರು ಅಲ್ಲವೇ? ತಾನು ಸತ್ತರೆ ಏನಂತೆ? ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳು, ನಂತರ ಅವರ ಮಕ್ಕಳು ಹೀಗೆ ಜೀವನ ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಅವರಿಗಾಗಿ ಆಸ್ತಿ ಗಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು, ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮುತುವರ್ಜಿಯಿಂದ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾನೆ, ಕಾಪಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅವರ ಮೂಲಕ ನಾನು ಬದುಕುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.

ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಸಮಾಜ ಸೇವೆ. ಮಕ್ಕಳು ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿ ತನ್ನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಅವರು ಬೇರೆಯೇ ತರಹದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಇವನ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಅವರು ಎರಡು ಕಾಸಿನ ಬೆಲೆ ಕೊಡದೆ ಹೋಗಬಹುದು ಎನ್ನುವ ವಿಷಯ ಅವನ ಮನದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಅವನು ಸಮಾಜಮುಖಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಹಿಂದೆ ರಾಜ-ಮಹಾರಾಜರು ಅನೇಕ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಕೆತ್ತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲವೇ? ಸೂಳೆಯರು ಕೂಡ ಕೆರೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದರು. ಎಂತಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಲಿ, ತನ್ನ ಹೆಸರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲಿ ಎನ್ನುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಉಳಿಯಲಿ ಎಂದು ಆಸೆ ಪಟ್ಟರೋ ಇಲ್ಲವೋ, ಆದರೆ ಅವರಿಂದ ಆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸಿದ್ದು ಅವರ ಸುಪ್ತ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಆಸೆ.

ಮನುಷ್ಯನ ಮೂರನೇಯ ಉಪಾಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ. ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ದೇವರು ತನ್ನ ಪಾಪ-ಪುಣ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತಾನೆ ಎನ್ನುವ ಭೀತಿ ಅಥವಾ ಆಸೆ ಮತ್ತು ಅದು ಅವನ ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ಒಳಿತಾಗಬಹುದು ಎನ್ನುವ ದೂರದೃಷ್ಟಿ ಅವನನ್ನು ಈಗಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲೇ ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ತಯಾರು ಆಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಸಾವು ತಪ್ಪಿಸಲು ಆಗದಿದ್ದರೆ ಏನು? ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮ ನಂತರ ಅದರ ಮುಂದಿನ ಜನ್ಮ ಇದ್ದೇ ಇದೆ.

ಅವನ ಕೊನೆಯ ಉಪಾಯ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಸಾವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು. ಸಾಯುವುದು ದೇಹ ಮಾತ್ರ ಆದರೆ ಆತ್ಮ ಹುಟ್ಟಿಯೂ ಇಲ್ಲ, ಸಾಯುವುದು ಇಲ್ಲ. ಈ ವಾದವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಹಿಂದೂ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಗಳು ಇದೆ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ.

ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸತ್ತ ರಾಜರುಗಳಿಗೆ ಪಿರಮಿಡ್ ಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರೆ, ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸತ್ತ ಜನರಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ವಿಧಿ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಅಂತ್ಯ ಸಂಸ್ಕಾರ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸತ್ತ ಜನರ ಪುಣ್ಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತು ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಮಾಜ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸತ್ತವರನ್ನು ಮರೆಯಲು ಹೆಣಗಾಡುವ ಮನುಜ, ತಾನು ಸತ್ತಾಗ ಜನ ಮರೆಯದಿರಲಿ ಎಂದು ಬದುಕಿದ್ದಾಗಲೇ ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾನೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಅವನ ಪೀಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಮನುಷ್ಯರು ಚರಿತ್ರೆಯ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪುಸ್ತಕಗಳಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ ಅವನಿಗೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಇಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವನಿಗೆ ಆಯಸ್ಸಿಗೆ ಕೊನೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವ ವಿಷಯವೇ ಅವನಿಗೆ ಅಪಥ್ಯ.

(ಪ್ರೇರಣೆ:  'Why We Die' by Venki Ramakrishnan)

ನೀನಾರಿಗಾದೆಯೋ ಎಲೆ ಮಾನವ?

ಕೇರಳದ ವೈನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುರಿಯುತ್ತಿರುವ ಮಳೆ ಮತ್ತು ಅದು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಅನಾಹುತ ಸಾವು-ನೋವುಗಳು ಅಪಾರ. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಕೋಪ ಎನಿಸಿದರೂ ಅದು ಮನುಷ್ಯನೇ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಅಪಘಾತ.

ಹೀಗೆ ಆಗುತ್ತಿರುವುದು ಇದೇ ಮೊದಲೇನಲ್ಲ. ಉತ್ತರಾಖಂಡ ನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಹೀಗೆ ಆಗಿದೆ. ನೇಪಾಳದಲ್ಲಿ, ಚೆನ್ನೈ ನಲ್ಲಿ, ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ, ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಸೃಷ್ಠಿಸುತ್ತಿರುವ ನೆರೆ ಜನರನ್ನು ತೊಂದರೆಗೆ ಒಳ ಪಡಿಸುತ್ತಲೇ ಇದೇ. ಹಾಗೆಯೆ ಪ್ರತಿ ಸಾರಿ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ. ನದಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಡಿ  ಎಂದು. ಆದರೆ ಜನ ನದಿಯ ಹತ್ತಿರವೇ ವಾಸ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಬಿಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ನೀರು ನಿಲ್ಲುವ ಜಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ಕೆರೆಗಳನ್ನು ಒತ್ತುವರಿ ಮಾಡಿ ಜನ ತಮ್ಮ ಉಪಯೋಗಗಳಗೆ ಬಳಸಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ನೀರು ಆ ಜಾಗಗಳಿಗೆ ನುಗ್ಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ತನ್ನದ ಆದ ಜಾಗವನ್ನು ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದು ಮನುಷ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಡುವಿನ ತಿಕ್ಕಾಟ. 

  

ಗುಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಬಂಡೆ ಕೊರೆಯುವ ಸಲುವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಸ್ಫೋಟಕಗಳು ಬೆಟ್ಟದ ಮಣ್ಣನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸಿ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಅದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಜಾರಿ ಹೋಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳು, ತೋಟಗಳು, ಮನೆಗಳು ಇದ್ದರೆ ಆ ಮಣ್ಣು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಜಾರದೆ ಬಿಟ್ಟಿತೇ? ಭೂಕುಸಿತ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಅಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಬೇಕಾಬಿಟ್ಟಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟೇ ಮುತುವರ್ಜಿಯಿಂದ ಏಕೆ ವರದಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ?

ಈಗಲೂ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ. ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಡಿ, ದೊಡ್ಡ ಕಾಮಗಾರಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಡಿ ಎಂದು. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರ ಗಂಗೋತ್ರಿಗೆ ಚತುಷ್ಪತ ರಸ್ತೆ ಹೆದ್ದಾರಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ನದಿ ಹರಿಯುವ ಜಾಗಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ರೆಸಾರ್ಟ್ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನದಿ, ಕಾಡು ಪರಿಸರಗಳನ್ನು ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನಾಗಿಸಿ ಹಣ ಮಾಡುವ ಹುನ್ನಾರದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಣ್ಣು ಮಾಡಲು ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಒಂದು ಮಳೆ ಸಾಕು.

ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ ಬಂದ ಮಾನವ, ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನೇ ತನ್ನ ಮುಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೆ, ಅಪಾರ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಕೃತಿ ಅವನನ್ನೇ ತುಳಿದು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ. ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳು ಆಣೆಕಟ್ಟು ಕಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಾರ್ಥ ಸಾಧನೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿಯೊಡನೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬಾಳುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಬುದ್ದಿವಂತಿಕೆ ಹೊಂದಿದ ಮಾನವ, ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಕಂಡರೂ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಯೋಜನೆಗಳ ಮುಂದೆ ಕುಬ್ಜನಾಗಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ.

ಪರಸ್ಪರ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬಾಳುವುದೇ ಬದುಕು ಆದರೆ ಮಾನವ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಏನು? ನೆರೆ ಅನಾಹುತಗಳು ಅವನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ತಪ್ಪುಗಳಿಗೆ ಅವನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಶಿಕ್ಷೆ ಅಲ್ಲವೇ? ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ಅನುಕಂಪ ತೋರಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇತರ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ಏಕಿರುತ್ತದೆ? ಅವುಗಳು ಕೇಳುತ್ತಿರಬಹುದಲ್ಲವೇ - ನೀನಾರಿಗಾದೆಯೋ, ಎಲೆ ಮಾನವ?

ಗುಡಿ ಸೇರದ, ಮುಡಿ ಏರದ

ಹೂವಿನ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಇರುವದೇ ಅಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲವೇ? ಗುಡಿ ಸೇರಿ ಪೂಜಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಮುಡಿ ಏರಿ ಆಕರ್ಷಿಸದೇ ಹೋದರೆ ಹೂವಾಗಿ ಅರಳಿ ಏನು ಉಪಯೋಗ? ಆದರೆ ಕಡೆಗಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೂಗಳಿಗೇನು ಕಮ್ಮಿ ಇಲ್ಲ.

 

ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಆರಾಧಕ ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಏನು ಬೆಲೆ? ಯಾವುದೊ ಕಾಡ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಘಮ್ಮೆನೆ ಅರಳಿ ಹಾಗೆಯೆ ಬಾಡಿ ಹೋಗುವ ಹೂವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ? ಹೂವಿಗೆ ಬೆಲೆ ಬರುವುದು ಅದರ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದನಿಂದ. ಅದರ ಸುವಾಸನೆಯನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಜನರಿಂದ. ಅದನ್ನು ಹಾರವಾಗಿ ದೇವರ ಕೊರಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುವ ಭಕ್ತರಿಂದ. ಅದನ್ನು ಮುಡಿದು ತಮ್ಮ ಅಂದ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೆಂಗಸರಿಂದ.

 

ಅದನ್ನೇ ನಮ್ಮ ಜನರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ ನೋಡೋಣ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹಣ ಗಳಿಸುವ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಗೌರವ ಇದೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಟಗಾರರಿಗೆ, ಚಲನ ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ, ಧರ್ಮ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮಠಾಧಿಪತಿಗಳಿಗೆ ಇರುವ ಗೌರವ ಹೆಚ್ಚಿನದು. ಹಾಗೆಯೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣ, ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸದೆ ಇದ್ದರೂ, ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತಿದ್ದುವ ಮೇಷ್ಟ್ರುಗಳಿಗೆ ಸಮಾಜದ ಮನ್ನಣೆ ಇದೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಗಡಿ ಕಾಯುವ ಸೈನಿಕ ಪ್ರಾಣ ತೆತ್ತಾಗ ಅವನ ಅಂತ್ಯ ಸಂಸ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಇಡೀ ಊರಿನ ಜನ ಬಂದು ಗೌರವ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರೆಲ್ಲ ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಗುಡಿ ಸೇರುವ ಹೂಗಳು.

 

ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾಲ ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವ ಆಫೀಸರ್ ಗಳು, ಡಿ.ಸಿ. ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಲರ್ಕುಗಳು ಗುಡಿ ಸೇರದೆ ಇದ್ದರೂ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುವವರ ಮುಡಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ದಿನ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯವರ ಮುಡಿ ಸೇರಿ ಕೃತಜ್ಞರಾಗುತ್ತಾರೆ.

 

ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಜನರ ಸೇವೆ ಯಾರ ಕಣ್ಣಿಗೂ ಗೌರವ ಕೊಡುವ ಹಾಗೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಹೋಟೆಲಿನಲ್ಲಿ ತಿಂಡಿ ತಂದು ಕೊಡುವ ಸಪ್ಲಾಯಿರ್ಗಳು, ರಸ್ತೆ ಕಸ ಗುಡಿಸುವ, ಚರಂಡಿ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವ ಪೌರ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಕುಣಿ ತೊಡುವವರು ಅವರುಗಳ ಕೆಲಸ ಯಾರಿಗೂ ಮಹತ್ವದ್ದು ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರುಗಳು ಗುಡಿ ಸೇರದ, ಮುಡಿ ಏರದ, ಕಡೆಗಾಣಿಸೋ ಹೂಗಳು.

 

ಮನುಷ್ಯ ಸಂಘ ಜೀವಿ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಮಹತ್ವದ್ದು ಎಂದು ಅನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಇರಾದೆ ಇದ್ದೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ ಕೆಲವರನ್ನು ಗುಡಿ ಸೇರಿಸಿ, ಕೆಲವರನ್ನು ಮುಡಿಗೇರಿಸಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲರನ್ನು ಯಾವುದೇ ಮುಲಾಜು ಇಲ್ಲದೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ತುಳಿದು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಅವರುಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಕಂಡು ಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರತಿ ದಿನ ಹೋರಾಡಬೇಕು. ಹೋರಾಡುವುದರಲ್ಲೇ ಅವರ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಅಡಗಿದೆ ಏನೋ?

ಸೋತಾಗ ಹಣೆ ಬರಹ, ಅರ್ಥವಾಗದಿದ್ದಾಗ ಕರ್ಮ

ನಿಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತ ಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಶಾಲಿ. ಅವನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನೀವು ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಿಂದಲೇ ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತೀರಿ. ಅವನು ಎಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೇ ಬರಲಿ, ಧೈರ್ಯದಿಂದಲೇ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನಿಗೆ ವಿಜಯಮಾಲೆ ದೂರ. ಅವನು ಛಲ ಬಿಡದ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮ. ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ನೋಡಿ. ಅದು ಏನು ಮಾಡಿದರೂ ಅವನು ಜಯಶಾಲಿ ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆಗ ನಮ್ಮ-ನಿಮ್ಮ ಬಾಯಿಂದ ಉದ್ಗಾರ ಹೊರಡುತ್ತದೆ. "ಹಣೆ ಬರಹದ ಮುಂದೆ ಯಾರೇನು  ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗುತ್ತದೆ?"

ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ ನೋಡಿದರೆ ಹಣೆ ಬರಹ ಅಂತ ಏನೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದನ್ನೇ ಎಲ್ಲರು ನಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ, ಯಾರು ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಪ್ರತಿಫಲ ದೊರಕದಿದ್ದರೆ 'ಹಣೆ ಬರಹ' ಎಂದು ಸುಮ್ಮನಾಗುತ್ತೇವೆ ಅಷ್ಟೇ.

ಇನ್ನೊಂದು ಉದಾಹರಣೆ ನೋಡಿ. ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಸೋಮಾರಿ. ಅವನಿಗೆ ದುಡಿಯುವುದು ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನಿಗೆ ಬುದ್ಧಿ ಹೇಳಲು ಮನೆಯವರು, ಸ್ನೇಹಿತರು, ಬಂಧುಗಳು ಎಲ್ಲ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿ ಸೋತು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಕೊನೆಗೆ ಎಲ್ಲರು ಹೇಳುವುದು ಒಂದೇ "ಅವನ ಹಣೆಬರಹಕ್ಕೆ ನಾವೇನು ಮಾಡುವುದುಕ್ಕಾಗುತ್ತದೆ?" 

ಕರ್ಮ ಅನ್ನುವುದು ಇದಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಬೇರೆ (ತುಂಬಾ ಅಲ್ಲ). ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯತ್ನ ಇಲ್ಲದೆ ಯಶಸ್ಸು ದೊರಕಿದರೆ, ನಾವು ಅವನಿಗೆ ಅದೃಷ್ಟಶಾಲಿ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಜನ ಅದು ಅವರ ಸಂಸ್ಕಾರ, ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದ ಪುಣ್ಯದ ಫಲ ಎಂದು ಕೂಡ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ದಾರಿದ್ರ್ಯ ಕಾಡಿದರೆ ಅದು ಅವರು ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದದ್ದು, ಅದು ಅವರ ಕರ್ಮ ಅನುಭವಿಸಲೇಬೇಕು ಎಂದು ಕೂಡ ಹೇಳುತ್ತೇವೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಗೆ ಕೆಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳು, ಒಳ್ಳೆಯ ಗಂಡನಿಗೆ ಕಾಡುವ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಒಳ್ಳೆಯ ಹೆಂಡತಿಗೆ ದುಷ್ಟ ಗಂಡ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳು ಅವರ ಪಾಪ-ಪುಣ್ಯದ ಫಲಗಳು, ಅದು ಅವರ ಕರ್ಮ ಎಂದು ಮಾತು ಮುಗಿಸುತ್ತೇವೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಆ ನಂಟುಗಳು ನಮಗೆ ಅರ್ಥವಾಗದ್ದು.

ಈ ಕರ್ಮ ಎನ್ನುವುದು ನಿಜವಾಗಿ ಇದೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತು? ಆದರೆ ಅರ್ಥವಾಗದ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅದು ಕರ್ಮ ಎಂದು ಕೈ ತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ವಾಸಿ ಅಲ್ಲವೇ? ಹಾಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮಟ್ಟಿಗಾದರೂ ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಇಟ್ಟು ಜೀವನ ಮುಂದುವರೆಸಲು ಆಗುತ್ತದೆ. ಅರ್ಥವಾಗದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮವನ್ನು ಹೊಣೆಗಾರ ಮಾಡಿದರೆ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ನೆಮ್ಮದಿ. ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿ. ಹಾಗೆ ಮಾಡದೆ ಹೋದರೆ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಅಧಿಕ. ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನೀವು ಕೆಟ್ಟದು ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಇಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನೀವು ಒಳ್ಳೆಯವರು ಆದರೂ ಕಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ನೀವೇ ಅನುಕಂಪ ತೋರಿಸಿದರೆ ನೀವು ನಾಲ್ಕು ದಿನ ಬಾಳಲು ಸಾಧ್ಯ. ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ ನೀವು ಈ ಜನ್ಮದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಆಗದೆ ಸಾವಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತೀರಿ. ಇಲ್ಲವೇ ದ್ವೇಷ ಸಾಧಿಸುತ್ತ ಬದುಕಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತೀರಿ.

ನಮ್ಮ ವೇದ-ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮರು ಜನ್ಮಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿವೆ. ಪಾಪ-ಪುಣ್ಯ-ಕರ್ಮಗಳ ಲೆಕ್ಕಗಳಿವೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಉಪಕಥೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿ. ಅಲ್ಲಿ ಅವನು ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದ್ದಕೆ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನುವ ವಿವರಣೆಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳ ಪ್ರಭಾವ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಕೂಡ ಆಗಿ ನಾವು ಪಾಪ-ಕರ್ಮಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡುಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಅದು ನಮಗೆ ಯಾರೋ ಕೆಟ್ಟದು ಮಾಡಿದಾಗ ಕೂಡ ನಾವು ಅವರ ಮೇಲೆ ದ್ವೇಷ ಸಾಧಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಕೆಟ್ಟದು ಮಾಡದಂತೆ ಕಾಯುತ್ತದೆ. 

'ಇದು ಕಲಿಗಾಲ. ಒಳ್ಳೆಯವರಿಗೆ ಕೆಟ್ಟದ್ದು ಆಗುತ್ತದೆ' ಎಂದೆಲ್ಲ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ ಅಲ್ಲವೇ. ಇದು ಯಾವ ಕಾಲವೇ ಆಗಿರಲಿ. ನಮಗೆ ಕೆಟ್ಟದು ಆದಾಗಲೂ ನಾವು ಒಳ್ಳೆಯತನ ಕೈ ಬಿಡಬಾರದು ಎನ್ನುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮನುಷ್ಯ ಆ ಮಾತುಗಳನ್ನು ರೂಢಿಗೆ ತಂದ. ಹಾಗೆಯೆ "ಕೆಟ್ಟವರನ್ನು ದೇವರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಎನ್ನುವ ಸಮಾಧಾನದ ಮಾತುಗಳು ನಾವು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕೆಟ್ಟ ಹುಳುಗಳು ಆಗದಂತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದವು.

ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನೀವು ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ 'ಹಣೆ ಬರಹ' ಎನ್ನುವ ಪದ ಕೇಳಿದಾಗ ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿ ಸೋತಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ನೀವು ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ  ಅಭಿನಂದಿಸಿ. 

ಹಾಗೆಯೇ ಯಾರಾದರೂ 'ಕರ್ಮ' ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರು ಕಷ್ಟಗಳ ಜೊತೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬದುಕು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಅವರ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ಕೂಡ ಅಷ್ಟೇ ದೊಡ್ಡದು ಎನ್ನುವುದು ಮರೆಯಬೇಡಿ.

ಯುಗಳ ಗೀತೆ ಹಾಡಿದರೆ ವಿಷಾದ ಗೀತೆ ಕೂಡ ಹಾಡಲೇ ಬೇಕು

ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ಕಳೆದು ೫-೬ ದಿನಗಳಷ್ಟೇ ಆಗಿತ್ತು. ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತು ಸೆಖೆ ತಾಳದೆ ಹೊರಗೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದು ಮಲಗಿದೆ. ಸಹಜವಾಗಿ ಕಣ್ಣು ಆಕಾಶದತ್ತ ನೋಡಿತು. ಆ ಕಡೆ ಪೂರ್ತಿ ಕತ್ತಲು ಇಲ್ಲ, ಈ ಕಡೆ ಶುಭ್ರ ಬೆಳದಿಂಗಳು ಕೂಡ ಅಲ್ಲ. ಕೆಂಪು ದೀಪ ಮಿಟುಕಿಸುತ್ತ ಹಾರುವ ವಿಮಾನಗಳು ಇದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಕಾಶ ಎನ್ನುವ ಸಂಜ್ಞೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಏನು ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರನಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಕೊರತೆ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು. 

ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ ೯೦ ರ ದಶಕದ ಹಿಂದಿ ಹಾಡುಗಳು ಕೂಡ ಅದೇ ಭಾವವನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುತಿದ್ದವು. 

ಮೊದಲಿಗೆ ಆಶಿಕಿ ಚಿತ್ರದ ಗೀತೆ:

'ಚಾಂದ ಕಿ ಜರೂರತ್ ಹೈ ಜೈಸೇ ಚಾಂದನಿ ಕೆ ಲಿಯೇ, 

ಬಸ್ ಏಕ್ ಸನಮ್ ಚಾಹಿಯೇ ಆಶಿಕಿ ಕೆ ಲಿಯೇ'

ಹೌದಲ್ಲವೇ? ಚಂದ್ರನಿಲ್ಲದೆ ಬೆಳೆದಿಂಗಳೆಲ್ಲಿ? ಪ್ರೇಯಸಿ ಇರದೇ ಪ್ರೀತಿ ಎಲ್ಲಿ?

ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಗೀತೆ 'ಹಮ್ ಹೈ ರಾಹಿ ಪ್ಯಾರ್ ಕೆ' ಚಿತ್ರದ್ದು 

'ಜಬ್ ತಕ್ ನ ಪಡೆ ಆಶಿಕಿ ಕಿ ನಜರ್,

ಸಿಂಗಾರ್ ಅಧೂರಾ ರೆಹತಾ ಹೈ'

ಇದೂನು ಸರಿಯೇ. ಮೆಚ್ಚುವವರು ಇರದೇ ಹೋದರೆ ಸಿಂಗಾರಕ್ಕೆ ಯಾವ ಬೆಲೆ?

ಆಕಾಶಕ್ಕೂ ಒಂದು ಅಪೂರ್ಣತೆ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರನಿದ್ದರೆ ಕಳೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಯಾವ ಆಕರ್ಷಣೆಯೂ ಇಲ್ಲ. ಅದು ಬರಿ ಕಗ್ಗತ್ತಲು.

ಹಗಲು ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಉರಿಯುವ ಸೂರ್ಯ ನಮಗೆ ಬೆವರಿಳಿಸಿ ಕಂಗಾಲು ಮಾಡಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಅದೇ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಪ್ರತಿಫಲಗೊಂಡು ಆ ಬೆಳಕು ಉಷ್ಣತೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬೆಳದಿಂಗಳಾಗಿ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಆಹ್ಲಾದತೆ ತಂದು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಉಕ್ಕೇರಿಸತ್ತದೆ. ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೇರಿಸುತ್ತದೆ. ಕವಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ದಣಿದ ಜೀವಗಳಿಗೆ ತಂಪೆರುಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆ ಸಂತೋಷ ನಿಮಗೆ ಪ್ರತಿ ದಿನ ಇಲ್ಲ.

ಇದು ಗಾಲಿ ತಿರುಗಿದ ಹಾಗೆ ಅಲ್ಲವೇ? ಹುಣ್ಣಿಮೆ ನಂತರ ನಿಮಗೆ ಬೇಕೋ ಬೇಡವೋ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ಕತ್ತಲು ಅನಿಭವಿಸಿದ ಮೇಲೆಯೇ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆ. ನಿಮಗೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ಸಂತೋಷ ಬೇಕೆಂದರೆ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ದಿಗಿಲು ಕೂಡ ಅನುಭವಿಸಬೇಕು. ಯುಗಳ ಗೀತೆ ಹಾಡಿದರೆ ವಿಷಾದ ಗೀತೆ ಕೂಡ ಹಾಡಲೇ ಬೇಕು. ಸರಸ-ವಿರಸವೆಂಬ ಹುಣ್ಣಿಮೆ-ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಗಳು ಎಲ್ಲರ ಬಾಳಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟು. ಅದು ಪ್ರಕೃತಿ ನಿಯಮ.

ನೀವು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾದರೆ ನಿಮಗೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಸಂತೋಷ ತರದು ಹಾಗೆಯೇ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ಕತ್ತಲು ಭೀತಿಗೊಳಿಸದು. ಆದರೆ ಉಳಿದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮನುಜರಿಗೆ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ-ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಗಳ ಚಕ್ರಗಳಿಂದ ಹೊರ ಬರಲು ಆಗದು. ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಇರುವಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಆನಂದಿಸಿ. ಅದು ಕ್ಷೀಣಿಸಿದಾಗ ಸಂತೋಷದಿಂದಲೇ ಬೀಳ್ಕೊಡಿ. ಏಕೆಂದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಬಂದೆ ಬರುತ್ತದೆ.

ಹೊಸ ತೇರು, ಹಳೆ ಜಾತ್ರೆ, ಸಮಾಯಾತೀತ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ

ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ಇಂದು ಭರತ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನದಂದು ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಜಾತ್ರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಯ ದಿನದಂದು ಎಳೆಯುವ ತೇರು ಎಷ್ಟು ವರುಷ ಹಳೆಯದು, ಯಾರು ಮಾಡಿಸಿದ್ದು ಎಂದು ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿರುವ ೮೦-೯೦ ವರುಷದ ವೃದ್ಧರಿಗೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಜಾತ್ರೆಯ ದಿನದಂದು ತೇರು ಎಳೆದದ್ದು ಅಷ್ಟೇ ನೆನಪು. ತೇರಿನ ಹಳೆಯ ಭಾಗಗಳು (ಕಟ್ಟಿಗೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ್ದು) ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿದಾಗ ಇದು ೧೨೦ ರಿಂದ ೧೫೦ ವರುಷ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಬಹುದು. ಗಟ್ಟಿ-ಮುಟ್ಟ್ಯಾಗಿರುವ ಜನ ತುಂಬಾ ಭಾರವೆನಿಸುವ ಹಗ್ಗ ಹಿಡಿದು ತೇರು ಎಳೆದರೆ, ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಭಕ್ತರಿಗೆ ತೇರಿನ ಕಳಸಕ್ಕೆ ಬಾಳೆ ಹಣ್ಣು ಎಸೆಯುವ ಸಂಭ್ರಮ. ತೇರು ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಸಂಜೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಜಾತ್ರೆ ಶುರು. ಇದು ಸಾವಿರಾರು ವರುಷಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಜಾತ್ರೆ.

ನೂರಾರು ವರುಷಗಳ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಎನಿಸುವ ಪೂಜೆಗಳು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಹೊತ್ತಿಗೆಲ್ಲ ಶುರು. ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಊರಿನ ಜನ ಎಲ್ಲ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಸುತ್ತ ಹತ್ತಾರು ಹಳ್ಳಿಗಳಿಂದ ಜನರ ಆಗಮನ, ಡೊಳ್ಳು ಬಾರಿಸುತ್ತ ಬರುವ ಕುರುಬರು ವಿಶೇಷ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಣ್ಣ ಮಕ್ಕಳ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದ ಬಲೂನುಗಳು, ಹೆಂಗಳೆಯರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಭಕ್ರಿ ಭಾವ, ಗಂಡಸರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ತೇರು ಎಳೆಯುವ ಉತ್ಸಾಹ. ಇದು ಪ್ರತಿ ವರುಷ ಜಾತ್ರೆಯ ದಿನ ಕಾಣ ಸಿಗುವ ನೋಟ.

ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಕಾಲಾತೀತ. ಆತನಿಗೆ ಹಳೆ ಪೀಳಿಗೆಯ ಭಕ್ತರು ಮಣ್ಣು ಸೇರಿದರೆ  ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಯ ಭಕ್ತರು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಜಾತ್ರೆ ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಸುಮಾರು ೫-೬ ಪೀಳಿಗೆಯ ಜನ ಎಳೆದ ತೇರು ಕೆಲವು ವರುಷಗಳಿಂದ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುತ್ತಲಿತ್ತು. ಹೊಸ ಗಾಲಿಗಳು ಬಂದರು ತೊಂದರೆ ತಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ದಾರಿ ಬಿಟ್ಟು ಬರುವ ತೇರು, ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡ ಜಾಗದಿಂದ ಮಿಸುಗಾಡದ ತೇರು, ತುಂಡಾಗುವ ಹಗ್ಗ ಹೀಗೆ ಹಲವು ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ತೇರನ್ನು ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಆದರೆ ಮನೆಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ದೈವ ಕೃಪೆಯೋ, ಭಕ್ತರ ಕಾಳಜಿಯೋ ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ವರುಷ ಹೊಸ ತೇರು ಬಂದಾಗಿದೆ. 

ಹಳೆಯ ತೇರನ್ನು ಕೊನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಎಳೆದು, ಹೊಸ ತೇರನ್ನು ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಸೇವೆಗೆ ಬಿಡುವ ಜಾತ್ರೆ ಇಂದು. ಎರಡು ತೇರುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ನೋಡಿದ ಆನಂದ ಈ ದಿನ ನನ್ನದು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ನಿಮಗೂ ಅದನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಆಸೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಡಿಯೋ ನೋಡಿ.

ಆಶಾವಾದಿಯ ಕನಸುಗಳು ಮತ್ತು ನಿರಾಶಾವಾದಿಯ ಹತಾಶೆಗಳು

ಯಾವುದೇ ರಾಜಕಾರಣಿಯ ಭಾಷಣ ಕೇಳಿ ನೋಡಿ. ಅವರು ನಿಮಗೆ ಭವಿಷ್ಯದ ಕನಸು ಕಟ್ಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ನಿಮ್ಮ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಣತನ ತೋರಿದರು ಸಾಕು. ಮುಂದೆ ಅವರು ದೊಡ್ಡ ಮನುಷ್ಯರಾಗುವ ಕನಸು ನೀವೇ ಕಾಣತೊಡಗುತ್ತೀರಿ. ಭರವಸೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸಗಾರನ ಭವಿಷ್ಯದ ಅಂದಾಜು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮನವರಿಕೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಮನುಷ್ಯ ಎಂತಹ ಸೋಮಾರಿಯೇ ಆಗಿರಲಿ ಅವನು ಕನಸು ಕಾಣದೆ ಇರಲಾರ. ಅದು ಆಶಾವಾದಿಯ ಜಗತ್ತು.

ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನಸು ಕಂಡು ಆದರೆ ಕೈ ಸುಟ್ಟುಕೊಂಡು ನಿರಾಶಾವಾದಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಗಿರುತ್ತಾರಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಯಾವುದರಲ್ಲೂ ಭರವಸೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರದ್ದು ಬರೀ ಹತಾಶೆಯ ಮಾತುಗಳು. ನಮ್ಮ ದೇಶ ಬದಲಾಗೋದಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ ಅನ್ನುತ್ತಾ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದ ಉಪಗ್ರಹ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಇಳಿದದ್ದು ಅವರಿಗೆ ಸಾಧನೆ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.ಸಂತೆ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ ಬಳಕೆಯಾಗುವುದು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. 'ಏನೇ ಆಗಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಕಥೆ ಇಷ್ಟೇ ಬಿಡಿ' ಎಂದೇ ಅವರು ಹೇಳುವುದು. ದೇಶದ ಕಥೆ ಹೇಗೆಯೇ ಇರಲಿ ನಿರಾಶಾವಾದಿಗಳ ಕಥೆ ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದಿರುತ್ತದೆ.

ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ ನೋಡಿ. ಒಂದು ವಯಸ್ಸಿನವರೆಗೆ (ಸುಮಾರು ೧೬-೧೮ ವರುಷದವರೆಗೆ)  ಮನುಷ್ಯ ಆಶಾವಾದಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ತೊಂದರೆ ಏನಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮುಂದೆಯೂ ಅವನು ವಿಪರೀತ ಕನಸುಗಾರನಾದರೆ, ಅವನಿಗೆ ಜೀವನ ಪೆಟ್ಟು ಕೊಡದೆ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ನಿರಾಶಾವಾದಿಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಸ್ವಭಾವ ಅವರನ್ನು ಮತ್ತೆ ಎಡವದಂತೆ ಕಾಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಶಾವಾದಿಗಳು ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವ ಸ್ವಭಾವ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಅವರಿಗೆ ಮುಳುವಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ನಾವು ದೊಡ್ಡ ಮನುಷ್ಯರಾಗಬೇಕು ನಿಜ ಆದರೆ ಇಂದಿಗೆ ನಾವು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡ ಇರಬೇಕಾದದ್ದು ಅವಶ್ಯಕ ಅಲ್ಲವೇ?

ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಶಾವಾದಿಯಾಗದೆ ಅಥವಾ ನಿರಾಶಾವಾದಿಯಾಗದೆ, ಎರಡರ ನಡುವಿನ ವಾಸ್ತವವಾದಿಯಾಗಿ ನೋಡಿ. ಅವನಿಗೆ ಜಗತ್ತು ಹೇಗೆ ಇದೆಯೋ ಹಾಗೆ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವನಿಗೆ ಆಶಾವಾದಿಗೆ ಕಾಣುವ ಅವಕಾಶಗಳು ಮತ್ತು ನಿರಾಶಾವಾದಿಗೆ  ಕಾಣುವ ಅಪಾಯಗಳು ಎರಡು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವನು ಸಮತೋಲನದಿಂದ, ಸಮಚಿತ್ತದಿಂದ ವರ್ತಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಪಾಯ ಗೊತ್ತಿರದ ಆಶಾವಾದಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನ ನಿಲ್ಲಿಸಿರುವ ನಿರಾಶಾವಾದಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಧನೆ ವಾಸ್ತವವಾದಿಯದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಜಗತ್ತನ್ನೇ ಗೆಲ್ಲ ಹೋರಾಟ ಮಹತ್ವಕಾಂಕ್ಷಿಗಳು ಆಶಾವಾದಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅಪಾಯಗಳು ಅವರು ಮೈ ಮರೆತ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸಣ್ಣ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಿದವು. ನೆಪೋಲಿಯನ್ ವಾಟರ್ಲೂ ಕಾಳಗದಲ್ಲಿ ಸೋತ ಹಾಗೆ. ಬಲಿಷ್ಠ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಐದು ಸಣ್ಣ ರಾಜ್ಯಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ಸೋಲಿಸಿದ ಹಾಗೆ. ಹಾಗೆಯೆ ನಿರಾಶಾವಾದಿಗಳು ಯಾವ ಚರಿತ್ರೆಯ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಸಾಧಿಸುವ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಕೈ ಹಾಕಲೇ ಇಲ್ಲ.

ವಾಸ್ತವವಾದಿಗಳ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡಿ ಎಂದು ಕೇಳಲೇಬೇಡಿ. ಅವರು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್. ಅವನು ಸಾಲ ಕೊಡುವ ಮುನ್ನ ನಿಮ್ಮ ಸಾಲ ವಾಪಸ್ಸು ಕೊಡುವ ತಾಕತ್ತು ಅಳೆಯುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ನಿಮ್ಮ ಕನಸುಗಳಿಗಿಂತ ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ ಕೊಡುತ್ತಾನೆ. ನವ ಭಾರತ ಕಟ್ಟಿದ ಗಾಂಧಿ-ನೆಹರು-ಪಟೇಲ್ ವಾಸ್ತವವಾದಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ತರುವ ಜೊತೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ನೆಲೆಯೂರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡರು. ಬಹುಕಾಲ ಬಾಳಿದ ಯಾವುದೇ ಸಂಘ-ಸಂಸ್ಥೆ, ಇಲ್ಲವೇ ದೇಶಗಳನ್ನೇ ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿ. ಅವುಗಳನ್ನು ವಾಸ್ತವವಾದಿಗಳೇ ಕಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿ ನಿರಾಶನಾದ ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಅಶೋಕ, ಸಮಾಜ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುವ ಆಶಾವಾದಿಯೂ ಆಗಿದ್ದ. ಎಲ್ಲವನ್ನು ಹಿಂದೆ ಬಿಟ್ಟು ನಡೆದ ಬುದ್ಧ, ಶಾಂತಿ ಸಂದೇಶ ಸಾರುವ ಆಶಾವಾದಿಯೂ ಆಗಿದ್ದ. ಅದರ ಫಲ ಎಷ್ಟು ಜನ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು ಎಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡದೆ ಇರುವ ನಿರಾಶಾವಾದಿಯೂ ಆಗಿದ್ದ.

ಆಶಾವಾದಿಗಳ ಪ್ರಯತ್ನ, ನಿರಾಶಾವಾದಿಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಈ ಎರಡರ ಸಮ್ಮಿಶ್ರಣ ಬದುಕನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳು ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸಿಲರೇಟರ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೆಕ್ ಎರಡರನ್ನು ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಉಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದ ಹಾಗೆ. ಕನಸುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ವಾಸ್ತವವಾದಿಗಳು ನಾವಾಗಬೇಕಲ್ಲವೇ? ನೀವು ಏನಂತೀರಿ?

ಸಂಖ್ಯೆಗಳು, ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳು

ನೀವು ಶಾಲೆ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಗಣಿತದ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಶ್ರಮ ಪಡುತ್ತಿದ್ರಿ. ಆದರೆ ಅಜ್ಜಿ ಹೇಳಿದ ಕಥೆಗಳು, ರಾಗವಾಗಿ ಹಾಡಲು ಕಲಿತ ಪದಗಳು, ಸ್ನೇಹಿತರೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ತಮಾಷೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ನಿಮಗೆ ಯಾವುದೇ ಶ್ರಮ ಬೇಕಿದ್ದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹತ್ತಾರು ವರುಷಗಳ ನಂತರ ಸಿಕ್ಕ ಸ್ನೇಹಿತನೊಡನೆ, ಹಿಂದೆ ನೀವು  ಅವನನ್ನು ಗೇಲಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಮತ್ತೆ ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡು ನಗಬಲ್ಲರಿ. ಆದರೆ ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಕ್ಲಾಸಿನಲ್ಲಿ ಬಂದ ಅಂಕಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಷ್ಟ. ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದ್ದೀರಾ?

ಮನುಷ್ಯ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದೆ ಹಾಗೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮನುಜ ಆದಿವಾಸಿಯಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅವನಿಗೆ ಭಾಷೆ, ಅಂಕೆ-ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಅರಿವಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಅವನಿಗೆ ಬೇಕಾಗಿದ್ದು ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತುತ್ತಿದ್ದ. ಕ್ರಮೇಣ ಅದು ಚಿತ್ರಕಲೆಯಾಗಿ ಬದಲಾಗಿತು. ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಮಗುವಿಗೆ ಬರಿ ಗುನುಗುತ್ತ ಜೋಗುಳ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಮುಂದೆ ಅವುಗಳು ಹಾಡುಗಳಾಗಿ ಬದಲಾದವು. ಮನುಷ್ಯರ ಗುಂಪು ದೊಡ್ಡದಾದಂತೆಲ್ಲ ಅವರಿಗೆ ಕೇವಲ ಸಂಜ್ಞೆಗಳು ಸಾಕಾಗದೆ ಭಾಷೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಮೂಡಿತು. ಆಡು ಭಾಷೆಗೆ ಲಿಪಿ ಮೂಡಲು ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಸಾವಿರ ವರುಷಗಳೇ ಕಳೆದವು. ವಸ್ತುಗಳ ಬದಲಾವಣೆಗೆ, ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲು ಅವನಿಗೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಮೂಡಿತು. ಬರೀ ಕೈ ಬೆರಳುಗಳ ಎಣಿಕೆ ಸಾಕಾಗದೆ ಸೊನ್ನೆಯನ್ನು ಸಂಖ್ಯಾ ಪದ್ದತಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ ಬಂದದ್ದು ಸಂಖ್ಯೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಮಾನವನ ಮೆದುಳು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸಲೀಸಾಗಿ ಕಲಿಯುವಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೆ ಭಾಷೆಗಿಂತ ಮೊದಲು ಮನುಷ್ಯ ಹಾವ-ಭಾವಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಅದಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯನ ಮುಖದ ಮೇಲೆ ಮೂಡುವ ಎಷ್ಟೋ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ಅದಕ್ಕೆ ನೋಡಿ. ಎಂತಹ ಕಷ್ಟದ ವಿಷಯವೇ ಇರಲಿ, ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಿ ತೋರಿಸಿ ಅಥವಾ ಅಭಿನಯಿಸಿ ತೋರಿಸಿ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಣೆ ಕೊಡದೆ ನೀವು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಸಬಹುದು.

ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಮೊದಲ ದೊರೆ ಮಯೂರ ವರ್ಮನ ಬಗ್ಗೆ ಜನ ಓದಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಚಲನಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಅರಿತವರೇ ಹೆಚ್ಚು. ಏಕೆಂದರೆ ಕಾದಂಬರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಧಾರಣ ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲಿ ಭಾವಾವೇಶಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತವೆ. ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಬಂದ ಜನಕ್ಕೆ ಮಯೂರ ವರ್ಮ ಯಾವ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದ್ದ ಎನ್ನುವ ವಿಷಯ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಾರದೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮಯೂರನಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ ಕನಸುಗಳು, ಅವನಲ್ಲಿ ಮೂಡುವ ರೋಷ, ಅವನ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು 'ನಾನಿರುವುದೇ ನಿಮಗಾಗಿ' ಎನ್ನುವ ಹಾಡು ಅವರಿಗೆ ಮರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಬರೀ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ.

ಟೈಟಾನಿಕ್ ಚಿತ್ರ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಅದರಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಬೆಲೆ ಬಾಳುವ ಹಡಗು ಮುಳುಗಿ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಿರಾರು ಜನ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿದ ಜನರಿಗೆ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದು ನಾಯಕ-ನಾಯಕಿಯ ನಡುವಿನ ಪ್ರೀತಿ. ಮತ್ತು ಅದು ದುಃಖಾಂತ ಕಾಣುವ ರೀತಿ. ಅದು ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನೊಳಗೆ ಇಳಿದಷ್ಟು ಬೇರೆ ವಿಷಯಗಳು ಇಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ.

ಅಂಕೆ-ಸಂಖ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಖಂಡಿತ ಮಹತ್ವ ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಕಥೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೇಳದೆ ಹೋದರೆ ಅದನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಜನರಿಗೆ ಕಷ್ಟ. ಮತ್ತು ಕಥೆಯನ್ನು ನೀವು ಎಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತೀರೋ, ಅದು ಜನರ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಾಟುತ್ತದೋ ಎನ್ನುವುದು ಆ ಕಥೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಭಾವನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸದ ಕಥೆ ಅಲ್ಪಾಯುಷಿ. ಹಾಗೆಯೇ ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತಗಳು ಚಿರಂಜೀವಿಗಳಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವು ಹುಟ್ಟಿಸುವ ವಿಚಾರ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳು.

ಅಂಕೆ-ಸಂಖ್ಯೆ ಗಳಲ್ಲಿ ನುರಿತವರು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಾದರು, ಶ್ರೀಮಂತರಾದರು ಹಾಗೆಯೆ ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಜನ ಅವರನ್ನು ಮರೆತು ಹೋದರು. ಆದರೆ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳು, ದಾಸರ ಪದಗಳು ಜನರ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಚಿರಸ್ಥಾಯಿಯಾಗಿ ಉಳಿದು ಹೋದವು. ಕಾಲ ಬದಲಾದರೂ, ಭಾಷೆ, ಜೀವನಶೈಲಿ ಬದಲಾದರೂ, ಆಧುನಿಕ ಮನುಷ್ಯನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೂ, ಆದಿವಾಸಿಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೂ ಏನೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಅವನನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು, ಅವನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ. ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಅಂಕೆ-ಸಂಖ್ಯೆ ಗಳಿಂತ ಕಥೆ-ಗೀತೆಗಳೇ ಸುಲಭದ ಹಾದಿ.

ಅಸೂಯೆ ಅತಿಯಾಸೆಯ ತಾಯಿ

ನಾನು ಚಿಕ್ಕವನಿದ್ದಾಗ (೮೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ) ಹಳ್ಳದಿಂದ, ದೂರದ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಳದಲ್ಲಿರುವ ನಲ್ಲಿಗಳಿಂದ ಕೊಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹೊತ್ತು ತಂದ ನೆನಪಿದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯದ ಮನೆಯವರೆಲ್ಲರ  ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು. ಬರೀ ನಮ್ಮನೆ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಊರಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲರಿಗು ಕೊಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹೊತ್ತು ತಂದರಷ್ಟೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೀರು. ಆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬ ಬಂದರೆ, ನೆಂಟರು ಬಂದರೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೀರಿಗೇನು ಮಾಡುವುದು ಎನ್ನುವ ಚಿಂತೆ ನನ್ನ ತಾಯಿಯಾದಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು .

ಕಾಲ ಬದಲಾಯಿತು. ಮನೆ ಮುಂದಿನ ನಲ್ಲಿಗಳಿಗೆ ನೀರು ಬರಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಕೆಲವರಿಗೆ ಬೋರ್ವೆಲ್ ಸೌಲಭ್ಯ. ಇನ್ನು ನೀರು ಕಡಿಮೆ ಬಿದ್ದರೆ ಟ್ಯಾಂಕರ್ ಗಳಿಂದ ನೀರು ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕೂಡ ಈಗ ಸಾಧ್ಯ. ಗಂಡಸರಾದರೆ ಭುಜದ ಮೇಲೆ, ಹೆಂಗಸರಾದರೆ ಸೊಂಟದಲ್ಲಿ ಕೊಡ ಹೊತ್ತು ಬರುವ ನೋಟ ಈಗ ತೀರಾ ಅಪರೂಪ.

ಆಗಿನ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಹೋಲಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಈಗಿರುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಂದಿನ ಕಾಲ ಏನು ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕೊಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹೊತ್ತು ತರುವುದು ಒಂದು ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಅಂದುಕೊಡದಿದ್ದ ನಮಗೆ ಅದು ದುಃಖದ ಸಂಗತಿ ಅಂತ ಅನಿಸಿಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಊರ ಜನ ಕೊಡ ಹೊತ್ತು ತರುವಾಗ ನಮಗೆಲ್ಲಿಂದ ದುಃಖ? ಅದೇ ಈಗ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಕೊಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹೊತ್ತು ತನ್ನಿ ಎಂದರೆ ಅದು ತಮಗೆ ಕೊಟ್ಟ ಶಿಕ್ಷೆ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶ ಎಂದರೆ ನಾವೊಬ್ಬರೆ ನೀರನ್ನು ಹೊತ್ತ ತರಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ದುಃಖ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಂಶ ಅಷ್ಟೇ. ಅಲ್ಲಿ ದುಃಖ-ಸಂತೋಷ ಎರಡೂ ಇಲ್ಲ. ಇದು ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಊರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರು ಹರಿದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದರೆ ನಮಗೆ ಕೂಡ ಹರಿದ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸುವದರಲ್ಲಿ ಯಾವ ಅವಮಾನ ಕೂಡ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ಕೆಲವರು ಅಥವಾ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನ ಒಳ್ಳೆಯ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಿದರೆ, ನಮಗೆ ಖಂಡಿತ ದುಃಖ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರಲ್ಲಿರುವ ವಸ್ತು ನಮ್ಮಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಹೋಲಿಕೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಸೂಯೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. 

ಬೇರೆ ಯಾರ ಹತ್ತಿರವಿರದಿದ್ದ ವಸ್ತುವಿನ ಮೇಲೆ ನಮಗೆ ಆಸೆ ಮೂಡುವದೇ ಇಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ಜನ ತಮ್ಮ ಓಡಾಟಕ್ಕೆ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಜೆಟ್ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಂತಹ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಟಿವಿ ಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ ಅಥವಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ ಅದು ನಮಗೆ ಬೇಕು ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೇಲೆ ನಮಗೆ ಅಸೂಯೆ ಮೂಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ನಮ್ಮ ನೆರೆಯವರು ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕಾರನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಆಗ ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಭುಗಿಲೇಳುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿವರೆಗೆ ಕಾರಿನ ಆಸೆ ಇರದಿದ್ದ ನಾವುಗಳು ಅಸೂಯೆಯಿಂದ ಸಂಕಟಕ್ಕೀಡಾಗುತ್ತೇವೆ. ಹೊಸ ಆಸೆಯ ಹಿಂದೆ ಬೀಳುತ್ತೇವೆ.

ಊರ ಜನ ಕೊಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹೊತ್ತು ತರುವಾಗ, ಅದೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ನಮಗೆ ಇರದಿದ್ದ ದುಃಖ ಈಗ ನಮ್ಮ ನೆರೆಯವರಿಗಿಂತ, ಹತ್ತಿರದ ಬಂಧುಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ದುಃಖ ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. 'ಆಸೆಯೇ ದುಃಖದ ಮೂಲ' ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಬುದ್ಧ, ಅಸೂಯೆ ಆಸೆಯ ತಾಯಿ ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ಮರೆತು ಹೋದ.

ಬೇರೆಯವರಿಗಿಂತ ನಾವು ಕಡಿಮೆ ಅನಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎನ್ನುವ ಹೋಲಿಕೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅಸೂಯೆ ಮನೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ನಮಗೆ ಉಪಯೋಗವಿರದ ಆಸೆಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಸೂಯೆ ಇರದಿದ್ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಆಸೆಗಳಿಗೂ ಕಡಿವಾಣ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದರಿಂದ ಏನು ಸಾರ್ಥಕತೆ ಇದೆ ಎನ್ನುವ ವಿವೇಕ ಕೂಡ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಸೂಯೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಲೋಭ, ಮದ-ಮತ್ಸರಗಳು ಅತಿರೇಕಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಸರಿ-ತಪ್ಪಿನ ತರ್ಕಗಳು, ವಿವೇಚನಗಳು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಾರದೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ.

ನಾವೊಬ್ಬರೆ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮನೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದಾಗ ಅಸೂಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ. ಆದರೆ ಅಸೂಯೆ ನಮ್ಮ ವಿವೇಚನೆ ದಾಟಿ ಹೋಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮಾತ್ರ ನಮಗೆ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಆಸೆ ಹುಟ್ಟಿದಾಗ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಸೂಯೆಯೋ ಎನ್ನುವುದು ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾವದರ ಬಲಿಪಶು ಅಷ್ಟೇ.

ಬುಲೆಟ್ ಪುರಾಣ

ನಾನು ಚಿಕ್ಕವನಿದ್ದಾಗ (೮೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ) ನಮ್ಮೂರು ಮಸ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದದ್ದು ಎರಡೇ ಬೈಕ್ ಗಳು. ಒಂದು ಖ್ಯಾತ ವೈದ್ಯರದ್ದು. ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಪೊಲೀಸ್ ಸಬ್ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ ಅವರದ್ದು. ಎರಡು ಕೂಡ ಬುಲೆಟ್ ಬೈಕ್ ಗಳೇ. ಕಾಲ ಕ್ರಮೇಣ ತರಹೇವಾರಿ ಬೈಕ್ ಗಳು ಬಂದವು. ಎಜ್ಡಿ, ರಾಜದೂತ್, ಮತ್ತು ಜಾವಾ. ಇನ್ನೊಂದು ದಶಕ ಕಳೆಯುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೀರೋ ಹೋಂಡಾ. ಬಜಾಜ್, ಯಮಹಾಗಳು ಬಂದು ಮನೆಗೊಂದು ಬೈಕ್ ಬಂದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಾನು ಜೀವನದ ಶುರುವಿನಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಕಾರ್ ಅಂದರೆ ಅಂಬಾಸಡರ್ ಮತ್ತು ಬೈಕ್ ಅಂದರೆ ಬುಲೆಟ್. ಇದು ಬರೀ ನಮ್ಮೂರಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ನಾವು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ಕನ್ನಡ ಚಲನ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಅವುಗಳೇ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದವು. ನಾಯಕ ಶಂಕರ್ ನಾಗ್ ರಿಂದ ಖಳನಾಯಕ ಸುಧೀರ್ ರವರೆಗೆ ಓಡಿಸುತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಬುಲೆಟ್ ಬೈಕ್ ಗಳೇ.

ಆ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಅನೇಕ ಬೈಕ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಮುಚ್ಚಿ ಹೋದವು. ಬುಲೆಟ್ ಕೂಡ ಅದೇ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಕ್ರಮೇಣ ಅದು ತನ್ನ ಬೆಲೆ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತ ಸದ್ದು ಮಾಡತೊಡಗಿತು. ಬದಲಾದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಹಳೆಯ ಬೈಕ್ ಕೆಲವು ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಇಷ್ಟವಾಗತೊಡಗಿತು.

ಬೈಕ್  ಅಂದರೆ ಅಷ್ಟೇನೂ ಹುಚ್ಚು ಇರದಿದ್ದ ನನಗೂ ಕೂಡ ಅದೇಕೋ ಇದನ್ನು ಓಡಿಸುವ ಹುಚ್ಚು ಸೇರತೊಡಗಿತು. ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೋ, ಬೇಡವೋ ಎನ್ನುವ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ತಿಂಗಳುಗಳು ಕಳೆದು ಹೋದವು. ಕೊನೆಗೆ ದುಡ್ಡು ಜೋಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬೈಕ್ ಏರಿದ್ದಾಯಿತು. ಆ ಸಂತೋಷ ನಿಮ್ಮ ಜೊತೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬರೆದದ್ದಾಯಿತು.

ತೋಳ ಬಂತು ತೋಳ

ಕುರಿ ಕಾಯಲು ಬಂದ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಕುತೂಹಲ. ತೋಳ ಬಂದರೆ ಜನ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಬರುವರೇ? ದೊಡ್ಡ ದನಿಯಲ್ಲಿ ಕೂಗಿಯೇ ಬಿಟ್ಟ 'ತೋಳ, ತೋಳ, ತೋಳ'. ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ ಜನ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅದು ತಮಾಷೆಗೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಎಂದು ಗೊತ್ತಾದಾಗ ಜನ ಆ ಹುಡುಗನನ್ನು ಬೈದುಕೊಂಡು ಹಿಂತಿರುಗಿದರು.

ಆದರೆ ಒಂದು ದಿನ ತೋಳ ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಅವನು ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಕೂಗಿಕೊಂಡ. ಆದರೆ ಹುಡುಗನ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಜನ ಅವನನ್ನು ಉಪೇಕ್ಷಿಸಿದರು. 

ಆ ಹುಡುಗ ಸಂಜೆಯಾದರೂ ಮನೆಗೆ ಬರೆದದ್ದಕ್ಕೆ ಅವನ ಅಜ್ಜ ಅವನನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬಂದ. ತೋಳ ಒಂದು ಕುರಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿತ್ತು. ಉಳಿದವುಗಳು ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾಗಿದ್ದವು. ತಾತ ಮೊಮ್ಮಗನ ಹೆಗಲ ಮೇಲೆ ಕೈ ಹಾಕಿ ಮನೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೊರಟ. ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಮೊಮ್ಮಗ ಕೇಳಿದ 'ನಾನು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪು ಏನು?'

ತಾತ ಸಮಾಧಾನದಿಂದ ಉತ್ತರಿಸಿದ: 'ಸುಳ್ಳುಗಾರರನ್ನು ಜನ ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ'

ಕಥೆ ಹಳೆಯದಾದರೂ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಆಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಮೊದಲ ಸಲ (ಅಥವಾ ಮೋಸ ಹೋಗುವುವರೆಗೆ) ಜನ ಸುಳ್ಳುಗಾರರನ್ನು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪಯೋಗ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಸುಳ್ಳುಗಾರರು ಹೊಸ ಜನರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ನಿಜವಾಗಿ ತೋಳ ಬಂದಾಗ ಸುಳ್ಳುಗಾರನ ಕಥೆ ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೆ ಹೊಸ ಸುಳ್ಳುಗಾರ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಥೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಆಗುತ್ತಲೇ ಹೋಗುತ್ತದೆ.

ಮನುಷ್ಯ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ನಂಬುತ್ತಾನೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮೋಸ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ತೋಳನೆಂಬ ವಿಧಿ ಇದನ್ನು ಸಮತೋಲನ ಮಾಡಲು ತಡವಾಗಿ ಆದರೂ ಬಂದೇ ಬರುತ್ತಾನೆ.

ಇಳಿಸಂಜೆಯ ಹೆಂಗಸು

(ಇದು William  Dalrymple ಅವರ "Nine Lives" ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿನ 'The Lady Twilight' ಅಧ್ಯಾಯದ ಭಾವಾನುವಾದದ ಸಾರಾಂಶ)

'ನೀನು ತಲೆಬುರುಡೆಯನ್ನು ಕುಡಿಯುವದಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಅದು ಸರಿಯಾದ ಶವದಿಂದ ಬಂದದ್ದು ಎನ್ನುವುದು  ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.'

ನಾವು ಸ್ಮಶಾನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಗುಡಿಸಲು ಒಂದರಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅದು ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿನ ತಾರಾಪೀಠ. ಶಕ್ತಿ ಪೀಠ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದು ಮಹಾನ್ ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆಯಾದ ತಾರಾಳ ಮನೆ.

ತಾರಾಪೀಠ ಅಶುಭ ಎನ್ನಿಸುವ ಒಂದು ವಿಲಕ್ಷಣ ಜಾಗ. ಕಲ್ಕತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಈ ಜಾಗದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನ ಎಚ್ಚರ ವಹಿಸುವಂತೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನ ಗುಸು ಗುಸು ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿಯೇ ತಾರಾ ದೇವತೆ ಜೀವಿಸುವುದು. ಬಲಿ ಕೊಡುವ ಕುರಿಗಳ ರಕ್ತ ಹೀರಿಯೇ  ಅವಳು ಸಂಪನ್ನಳಾಗುವುದು. ಆ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಅನೇಕ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಧಕರು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಗುಡಿಸಲ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ಮನುಷ್ಯರ ಅದರಲ್ಲೂ ಸಣ್ಣ ಮಕ್ಕಳ ತಲೆಬುರುಡೆಗಳನ್ನು ತೋರಣದಂತೆ ತೂಗು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ನರಿ, ಹದ್ದುಗಳ ಮತ್ತು ಹಾವುಗಳ ತಲೆ ಬುರುಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲುಬುಗಳು ಕೂಡ ಆ ಮಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

" ಅದು ಸರಿಯಾದ ತಲೆ ಬುರುಡೆ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ?" ನಾನು ಮನಿಷಾಳನ್ನು ಕೇಳಿದೆ.

"ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಕಾವಲು ಇರುವವರು, ಅಂತ್ಯ ಸಂಸ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗುವವರು ನಮಗೆ ಈ ತಲೆ ಬುರುಡೆ ತಂದು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ" ವಾಸ್ತು ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾ ಮನಿಷಾ ಮುಂದುವರೆಸಿದಳು. "ಸತ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆತ್ಮ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಅದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ತಲೆ ಬುರುಡೆ. ಹಾಗೆ ಮದುವೆ ಆಗದೆ ತೀರಿಕೊಂಡ ಕುಮಾರಿಯರ ತಲೆ ಬುರುಡೆಗಳು ಕೂಡ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ"

"ಆಮೇಲೆ?"

"ಒಂದು ಸಲ ಸರಿಯಾದ ತಲೆ ಬುರುಡೆ ಸಿಕ್ಕ ಮೇಲೆ, ಅದನ್ನು ಕೆಲ ದಿನ ಮಣ್ಣಲ್ಲಿ ಹುದುಗಿಸಬೇಕು. ನಂತರ ಹೊರ ತೆಗೆದು ಎಣ್ಣೆ ಸವರಬೇಕು. ಆಗ ಅದು ಕುಡಿಯಲು ಯೋಗ್ಯ  ಬಟ್ಟಲು ಆಗುತ್ತದೆ. ಬರಿ ಮಾಲೆ ಮಾಡಿ ಹಾಕುವುವುದಾದರೆ, ಅದನ್ನು ಒಣಗಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ ಬಳಿದು ತೂಗು ಬಿಡಬಹುದು, ಆಗ ಅದು ಮಳೆಗೆ ಕೆಡುವುದಿಲ್ಲ"

ಹೊರ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಾಟ-ಮಂತ್ರ ಎಂದು ಭೀತಿಯಿಂದ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಈ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ ಸಂಗತಿ ಅಷ್ಟೇ. ಈ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಧಕರು, ತಮ್ಮ ಮೈಗೆಲ್ಲ ಬೂದಿ ಬಳೆದುಕೊಂಡು, ನಗ್ನ-ಅಥವಾ ಅರೆ ನಗ್ನರಾಗಿ,  ತಾಯಿ ತಾರಾಳ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿರುವ ಅನೇಕ ಸಾಧಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ತಪನ್ ಸಾಧು. ಅವನು ಮನಿಶಾಳ ಗುರು ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿ.

ಮನಿಷಾ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಹೆಣ್ಣು ಮಗಳಲ್ಲ. ಅವಳ ಜಡ್ಡುಗಟ್ಟಿದ ಕೂದಲು, ಕೇಸರಿ ಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಗಿಂತ ಅವಳ ನಡತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ತೋರುವುದು. ಅವಳು ದೇವಿ ಆರಾಧನೆಗೆ ಬರುವ ಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಆದರೆ ತೋರುತ್ತಾಳೆ. ದಾರಿಹೋಕ ಸಾಧುಗಳಿಗೆ ನೀರು-ಚಹಾ ನೀಡಿ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಮತ್ತು ತಪನ್ ಸಾಧುವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ.

ಅವಳು ಹೇಳಿದಳು "ಜನ ಏನಾದರೂ ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಿ. ಇದು ಭೂತ ಪ್ರೇರಿತ ಹೆದರಿಕೊಳ್ಳುವ ಜಾಗವಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿರುವ ನಾವುಗಳು, ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿರುವ ಜನರಿಗಿಂತ, ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಜನರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ತಲ್ಪು ಕಲ್ಪನೆಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿರುವವರು ಮಧ್ಯ ವ್ಯಸನಿಗಳು. ಸಣ್ಣ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕದ್ದು , ನರಬಲಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದೆಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನನ್ನು ಕೂಡ ಮಾಟಗಾತಿ ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ."

ಅವಳು ಮುಂದುವರೆಸಿದಳು "ಇಲ್ಲಿರುವವರೆಲ್ಲ ತಾಯಿ ತಾರಾಳ ಭಕ್ತರು. ಅವಳನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವವರು. ರೀತಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಭಿನ್ನ ಅಷ್ಟೇ. ತಾಯಿ ತಾರಾ ಇಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಪ್ರತಿ ದಿನ ನಮ್ಮ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾಳೆ. ತಾಯಿ ಯಾರಲ್ಲೂ ಭೀತಿ ಹುಟ್ಟಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಗಂಡ-ಅತ್ತೆಗೆ ಬೇಡವಾಗಿದ್ದ ನಾನು, ನನಗಿದ್ದ ಮೂರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರ ಬಂದಾಗ ನನಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಿದ್ದು ತಪನ ಸಾಧು. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ತಾಯಿಯೇ ನನಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದ್ದು. ಇನ್ನು ನಾನು ಬೇರೆಲ್ಲಿಗೂ ಹೋಗಲಾರೆ. ಈ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲೇ ನಾನು ಜೀವನ  ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದು. ತಾಯಿ ತಾರಲೇ ನನಗೆ ರಕ್ಷಣೆ, ನನಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿ. ಇನ್ನು ನನ್ನ ಜೀವನ ಅವಳೇ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ "

ಅಂದು ಸಂಜೆ ಮನಿಷಾ ನನ್ನನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು  ಹೋದಳು. ಸಂಜೆ ಆರತಿಯ ಹೊತ್ತಾದರೂ, ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಜನರು ಕಡಿಮೆಯೇ ಇದ್ದರು. ಹೊರಗೆ ತಪನ್ ಸಾಧು ಯಾವುದೊ ಪೂಜೆಯ ಕೈಂಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದ. ಅದನ್ನು ಮಾಡಿಸಲು ಬಂದವನು ಒಬ್ಬ ರಾಜಕಾರಣಿ. ತನಗೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಸಿಗಲೆಂದು ಆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿಸಿ ಹಾಗೆಯೆ ಬಲಿ ಕೊಡಲು ಒಂದು ಕುರಿಯನ್ನು ತಂದಿದ್ದ.

ಅದನ್ನು ದೂರದಿಂದಲೇ ಗಮನಿಸುತ್ತಾ, ಮನಿಷಾ ಮಾತಿಗೆ ತೊಡಗಿದಳು.

"ನನಗೆ ಏಳು ಜನ ಅಕ್ಕಂದಿರು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ತಮ್ಮ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ದಿನಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಹೊತ್ತು ಉಣ್ಣುವಷ್ಟು ಬಡತನ. ತಾಯಿಗೆ ನನ್ನ ತಮ್ಮನ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರೀತಿ. ನನಗೆ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ಆಧ್ಯತ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಸೆಳೆತ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ದುರ್ಗೆ, ಕಾಳಿ, ತಾರಾ ದೇವತೆಗಳ ಚಿತ್ರಪಟಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಭಕ್ತಿ ಪರವಶಳಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ.

ಹದಿನಾರು ವರುಷಕ್ಕೆ ನನಗೆ ಮದುವೆ ಆಯಿತು, ಮೊದಲ ಮಗಳು ಹುಟ್ಟಿದ ಮೇಲೆ ನನಗೆ ಮೈ ಮೇಲೆ ದೇವಿ ಬರಲು ಆರಂಭಿಸಿದಳು. ಕಾಲ ಕ್ರಮೇಣ ಅದು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಅದು ನನ್ನ ಗಂಡ-ಅತ್ತೆಗೆ ಕಸಿವಿಸಿ ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಒಂದು ದಿನ ಮೈ ಮೇಲೆ ದೇವಿ ಬಂದು ನನಗೆ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿ ಕೆಲ ಸಮಯದ ನಂತರ ಎಚ್ಚರವಾದಾಗ ಪೂಜಾರಿಯೊಬ್ಬ ನನ್ನ ಕಾಲು ತೊಳೆದು ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದ್ದೂ ನನ್ನ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂತು. ನನ್ನ ಗಂಡ-ಅತ್ತೆಗೆ ಇದು ಸರಿ ಕಾಣದೆ ಹೋಯಿತು. ಆದರೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ದೇವಿ ಬರುವುದು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಒಂದು ದಿನ ದೇವಿ ಪ್ರೇರಣೆಯೊಂದ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರ ಬಿದ್ದು ಒಂದು ಕಾಳಿ ಮಂದಿರ ಸೇರಿದೆ. ಮತ್ತೆ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ತಾರಾಪೀಠಕ್ಕೆ ಬಂದು ತಪನ್ ಸಾಧುವನ್ನು ಕಾಣುವಂತೆ ತಾಯಿ ಅಪ್ಪಣೆ ಕೊಟ್ಟಳು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಇದೆ ನನ್ನ ಮನೆ ಆಯಿತು.

ಈಗ ನನ್ನ ಆರಾಧನೆ ತಾಯಿ ತಾರಾಳಿಗೆ ಮೀಸಲು. ಅದಕ್ಕೆ ತಲೆ ಬುರುಡೆಗಳು ಸಹಾಯ ಆಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಈಗ ತಾಯಿಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಒಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದೇನೆ."

"ನಿನಗೆ ಕುಟುಂಬದ ನೆನಪಾಗಲಿಲ್ಲವೇ?" ನಾನು ಕೇಳಿದೆ.

ತಾರಾ ಉತ್ತರಿಸಿದಳು "ಇಪ್ಪತ್ತು ವರುಶಗಳವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಪರ್ಕ ಇರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಗಂಡ ತಾನು ಸಾಯುವ ಮುನ್ನ, ನಾನು ತಾರಪುರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಷಯ ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದನಂತೆ. ಅವರು ನನ್ನನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬಂದರು. ಇಬ್ಬರು ದೊಡ್ಡ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮದುವೆ ಆಗಿ ಮಕ್ಕಳು ಆಗಿದ್ದರು. ನಾವು ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ನೋಡಿದ ಎಷ್ಟೋ ಹೊತ್ತು ಮಾತೇ ಹೊರಡಲಿಲ್ಲ.ನಂತರ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬಿಕ್ಕಿ ಬಿಕ್ಕಿ ಅತ್ತೆವು. ನನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಮಗಳು ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಹತ್ತಿರದ ಊರಲ್ಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಆಗಾಗ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಇವತ್ತು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಪೂಜೆಗೆ ಅವರು ಬಂದು ಹೋದರು".

ಇನ್ನು ಮಾತು ಸಾಕು ಎನ್ನುವಂತೆ ಮನಿಷಾ ಹೇಳಿದಳು "ನನಗೆ ಉಳಿದಿರುವ ಆಸೆ ಎಂದರೆ ತಾಯಿ ತಾರಾಳ ತೋಳ್ತೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಯಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಒಂದೇ".

--0--

ಆದಾಯ ಮುಖ್ಯವೋ, ಖರ್ಚು ಮುಖ್ಯವೋ?

ನಿಮಗೆ ಬರುವ ಸಂಬಳ ಎಷ್ಟು?ನಿಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ಲಾಭ ಎಷ್ಟು? ಅದು ನಿಮಗೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಹತ್ತಿರದವರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತಿರಲು ಸಾಧ್ಯ.

ನಿಮ್ಮ ಮನೆ ಎಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದು? ನಿಮ್ಮ ಕಾರಿನ ಬೆಲೆ ಎಷ್ಟಾಗುತ್ತದೆ? ನೀವು ಧರಿಸುವ ಬಟ್ಟೆಗಳು ಎಂಥವು? ನಿಮ್ಮ ಮೈ ಮೇಲಿರುವ ಬಂಗಾರದ ಒಡವೆಗಳ ಮೌಲ್ಯ ಎಷ್ಟು? ಅದನ್ನು ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯ.

ನಿಮಗೆ ಇಷ್ಟ ಇದೆಯೋ, ಇಲ್ಲವೋ, ಸಮಾಜ ಮಾತ್ರ ನೀವು ಮಾಡುವ ಖರ್ಚುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಕೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಕೂಡ ಅದರ ಮೇಲೆ ನಿಗದಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೀವು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗೆ ಬೆಂಕಿ ಇಡೀ ಎನ್ನಬಹುದು. ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ತಂದೆ-ತಾಯಿ, ಹೆಂಡತಿ-ಮಕ್ಕಳು ಸಮಾಜದ ಒಂದು ಭಾಗ ಅಲ್ಲವೇ? ಅವರಿಗೆ ತಾವು ಏನು ಎಂದು ಯಾರಿಗೋ ತೋರಿಸಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವರುಗಳು ತಮ್ಮ ಬಿಲ್ಲಿಗೆ ನಿಮ್ಮನ್ನೇ ಬಾಣವನ್ನಾಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಸಮಾರಂಭಗಳಿಗೆ ನೀವು ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ನೀವು ದುಡಿಮೆ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ನಿಮಗೆ ಸರಳ ಜೀವನ ಇಷ್ಟ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಿ. ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತರು ಕೂಡ, ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಸಲ ನಿಮಗೆ ಖರ್ಚು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿಯೇ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಮನೆ ಕಟ್ಟಿಸುವುದು ಒಂದೇ ಸಲ, ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ಕಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ದಿನ ಅಂತ ಬಸ್ ನಲ್ಲಿ, ಬೈಕ್ ನಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಿರ? ಅದು ಕೂಡ ಯಾರು ಯಾರೋ ಕಾರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ? ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಜಾಸ್ತಿ, ಒಬ್ಬ ಡ್ರೈವರ್ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಅನುಕೂಲ ಎನ್ನುವುದು ಅದರ ಮುಂದಿನ ಖರ್ಚು. ಅಷ್ಟೆಲ್ಲ ಆದ ಮೇಲೆ ಜೀವನಕ್ಕಿಂತ ದುಡ್ಡು ಮುಖ್ಯನಾ ಎನ್ನುವ ವಾದ ಬೇರೆ.

ನೀವು ಒಮ್ಮೆ ನಿಮ್ಮ ಆದಾಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಖರ್ಚುಗಳಿಗೆ ವಾಲಿದರೆ ಮುಗಿಯಿತು. ಊರಿನ ಜನರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೀವು ದೊಡ್ಡ ಪಾರ್ಟಿ. ಆದರೆ ಸಾಲ ಯಾವಾಗ ತೀರುತ್ತದೋ ಎನ್ನುವ ನಿಮ್ಮ ಚಿಂತೆ ಅವರಿಗೆ ಕೇಳಲು ಇಷ್ಟವೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಜಂಜಾಟದಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ದುಡ್ಡಿಗಿಂತ ನೆಮ್ಮದಿ ಮುಖ್ಯ ಎನ್ನಿಸಲು ಶುರು ಆಗುತ್ತದೆ. ನಿಮಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ಆದಾಯ ತರುವ ಸಂತೋಷ, ಖರ್ಚು-ಸಾಲ ತರುವ ಸಂಕಟಗಳನ್ನು ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಸಲ ಅನುಭವಿಸಿ ಆಗಿದೆ. ಕ್ರಮೇಣ ದುಡ್ಡಿಗಿಂತ ಜೀವನ ಮುಖ್ಯ ಅಲ್ಲವೇ ಎಂದು ನೀವು ಸ್ವಂತ ಅನುಭವದಿಂದಲೇ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ. ಆಮೇಲೆ ನೀವು ಬಡವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಎಷ್ಟು ನೆಮ್ಮದಿ ಇತ್ತು ಆದರೆ ಈಗ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆ ಬಂದರೂ ಅದು ಏಕಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಮೂಡಲು ಆರಂಭ ಆಗುತ್ತದೆ.

ದುಡ್ಡು ಬೇಕೆಂದರೆ ಅದು ಹೇಗೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲವೋ, ಹಾಗೆಯೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಬೇಕೆಂದರೆ ಅದು ಸಿಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಯಾವುದೊ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತಿ ಸಾಧಿಸಿದ ಮೇಲೆ, ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರಮ ಪಟ್ಟ ಮೇಲೆ ನಿಮಗೆ ದುಡ್ಡು ಬಂತು. ಆದರೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಬೇಕೆಂದರೆ ಮಾಡಬೇಕಾದದ್ದು ಇನ್ನೂ ಕಷ್ಟದ ಕೆಲಸ. ಈಗ ನೀವು ನೆಮ್ಮದಿ ಹುಡುಕುವುದಕ್ಕಿಂತ, ನೆಮ್ಮದಿ ಹೇಗೆ ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನೀವು ಹೇಗೆ ದೂರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಹುಡುಕಬೇಕು. ಪದೇ, ಪದೇ ಕೈ ಕೊಡುವ ಕಾರನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾರಿ ಕೈ ತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆಯೋ, ಹಾಗೆಯೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಈಡು ಮಾಡುವ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಹೋಗಬೇಕು. ಇಷ್ಟ ಪಟ್ಟು ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಮನೆ ಕೂಡ ಮಾರಿ ಬಿಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಪದೇ ಪದೇ ಫೇಲ್ ಆಗುವ ಮಗನನ್ನು ಏನು ಮಾಡುವಿರಿ? ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಪಾರಾಗುವುದು ಕಠಿಣ.

ದುಡ್ಡು ಗಳಿಸುವುದು-ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ ಕಠಿಣವೋ, ನೆಮ್ಮದಿ ಕೂಡ ಗಳಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಕಠಿಣ. ದುಡ್ಡಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಆದಾಯ-ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕೋ, ನೆಮ್ಮದಿಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಖುಷಿ ತರುವ ವಿಷಯಗಳು, ಬೇಜಾರು ಮಾಡುವ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿಡಬೇಕು. ನಿಮ್ಮ ಖರ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ, ಕಡಿಮೆ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಬದುಕಬಹುದಲ್ಲವೇ? ಅದು ದುಡ್ಡು ಆಗಿರಲಿ, ನೆಮ್ಮದಿಯೇ ಆಗಿರಲಿ. ಕಡಿಮೆ ಸಂತೋಷ ಬಯಸಿದರೆ, ದುಃಖ ಕೊಡುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಕೂಡ ತಾನಾಗಿಯೇ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತವೆ. ಖರ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ ಇಲ್ಲ ಎಂದರೆ, ಅವುಗಳು ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಾದರೂ ಇರಬೇಕು. ಅಂದ ಹಾಗೆ ಇದನ್ನು ನಾನು ಪುಸ್ತಕ ಓದಿ ಕಲಿತದದ್ದಲ್ಲ.

ನೀವು ಕಡು ಬಡತನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ನಿಮಗಿರುವುದು ಆದಾಯದ ಸಮಸ್ಯೆ. ಊಟ-ಬಟ್ಟೆಗೆ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲ ಆದರೆ ದುಡ್ಡು ಸಾಕಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದರೆ ಅದು ಖರ್ಚಿನ ಸಮಸ್ಯೆ. ಹಣಕಾಸಿನ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲ ಆದರೆ ನೆಮ್ಮದಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದರೆ ನೀವು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ. ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ದುಡ್ಡು-ನೆಮ್ಮದಿ ಎರಡು ಇದ್ದು ಇನ್ನೂ ಫೇಸ್ ಬುಕ್ ನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ನಿಮಗೆ ಪ್ರಣಾಮಗಳು.

ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲೆ ಗುಡಿ ಕಟ್ಟಿದ ಮನುಷ್ಯನೇ ಮೆಟ್ಟಿಲು ಕಟ್ಟಿದ

ಹಲವಾರು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ವಿರಾಜಮಾನನಾಗಿರುವ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ನನ್ನ ಇಷ್ಟ ದೈವ. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದ ಶ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತಿ ಆತನ ದರ್ಶನ ಮಾಡುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಇನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿಲ್ಲ. ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತಿದ ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯೂ ಹೊಸ ವಿಚಾರಗಳು ಮೂಡುತ್ತವೆ. ಅದು ಈ ಬಾರಿಯೂ ಕೂಡ ಆಯಿತು.

ದೇವರು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸಿದು ಎಂದು ನಾವೆಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡರೆ, ಮನುಷ್ಯನೇ ದೇವರನ್ನು ಹುಟ್ಟಿ ಹಾಕಿದ್ದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಡಾರ್ವಿನ್ ವಿಕಾಸವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತ. ಅವೆರಡನ್ನು ಒಟ್ಟು ಮಾಡಿ, ಒಂದು ಕಲ್ಲಿಗೆ ಬಹು ಕಾಲ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಿದರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬಿ ದೈವ ಕಳೆ ಬರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ವಿವರಣೆ ಕೂಡ 'Sapiens ' ಅನ್ನುವ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿದೆ. ಮೂರ್ತಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ ಬುದ್ಧ. ನಶ್ವರವನ್ನೇ ಶಿವನೆಂದರು ನಮ್ಮ ವಚನಕಾರರು.

ಆದರೆ ಅವೆಲ್ಲವನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ವಿಚಾರ ಮಾಡಿದಾಗ ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದು ಇಷ್ಟು. ಆದಿ ಮಾನವ ಬೆಟ್ಟ ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಆಗ ಅವನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದೈವಗಳು ಕೂಡ ಬೆಟ್ಟದೆ ಮೇಲೆಯೇ ಇದ್ದವು. ಮುಂದೆ ಆ ಮಾನವ ಬೆಟ್ಟ ಇಳಿದು ಬಯಲಿಗೆ ಬಂದು, ವ್ಯವಸಾಯ ಕಲಿತು ನಾಗರಿಕನಾದ. ಆದರೆ ಬೆಟ್ಟದ ದೈವವನ್ನು ಮರೆಯಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ನಾಗರಿಕತೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ತಾನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಜಾಗವನ್ನು ಗುಡಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ. ತನಗೆ ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತಿ, ಇಳಿಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು ಮೆಟ್ಟಿಲು ನಿರ್ಮಿಸಿದ. ಶತಮಾನಗಳು ಕಳೆದರು ಆ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ಮೇಲಿನ ಅವನ ಭಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಮನುಷ್ಯ ಸಮಾಜದ ಏಳಿಗೆ ಬಯಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಲ್ಲ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಇರುತ್ತಾರಲ್ಲ. ಅವರು ಸಮಾಜ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೂಡಲಿ ಎನ್ನುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ದೈವದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆ, ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. ಹೀಗೆ ದೈವ ಸಮಾಜದ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಯ್ತು.

ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತಿದ ದಣಿವು ಮನುಷ್ಯನ ಅರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತನ್ನ ಮನೆ ಎಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕದು ಕಾಣುತ್ತಲ್ಲವೇ? ಹಾಗೆಯೆ ಆ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಕೂಡ ಇನ್ನು ಚಿಕ್ಕವು ಎನ್ನುವ ಅರಿವು ಅವನಿಗೆ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಮೂಡಲು ಸಾಧ್ಯ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಾಗ ಬೆಟ್ಟದಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆ ಅನಿಸಿದ್ದು, ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತಿ ನಿಂತಾಗ ಬದಲಾಗಲು ಸಾಧ್ಯ ಇದೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಬೆಟ್ಟದ ವಾತಾವರಣ ಕೂಡ ಬೇರೆಯೇ. ಬಯಲಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯದ ಗಿಡ, ಮರಗಳು,  ಬಯಲಲ್ಲಿ ಕಾಣದ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಮೆಟ್ಟಿಲ ಮೇಲೆ ಮೆಲ್ಲಗೆ ಸಾಗುವ ಝರಿಗಳು, ಪಕ್ಕದ ಗುಡ್ಡದಿಂದ ಕೇಳಿಸುವ ನವಿಲಿನ ಕೇಕೆ, ಬಯಲಿಗಿಂತ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಇಷ್ಟ ಪಡುವ ಮಂಗಗಳು, ಕಲ್ಲಿನಡಿ ಮಲಗಿರಬಹುದಾದ ಸರಿಸೃಪಗಳು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲಕ್ಕಾದರೂ ಬೇರೆಯ ಲಹರಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಬೆಟ್ಟ ಇಳಿದು, ಹೊಟ್ಟೆ ಹಸಿವು ಇಂಗಿಸಲು ಹತ್ತಿರದ ಹೋಟೆಲಿಗೆ ತೆರಳಿದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ವಿಚಾರ ಸರಣಿ ಮತ್ತೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು.

ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮಾರ್ಪಾಡು ಆದರೂ, ಆದಿ ಮಾನವನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದ್ದ ಜೀನ್ ಗಳು ನಮ್ಮ ಪೀಳಿಗೆಗಳಿಗೆ ಸಾಗಿ ಬಂದು, ನಮ್ಮನ್ನು ಸ್ವಾರ್ಥಿಗಳಾಗಿ, ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿ ಹುಡುಕಿ ವಂಶ ಮುಂದುವರೆಯುವಂತೆ ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ತಾವು ಬದುಕ್ಕಿದ್ದ ಕಾಲ ಘಟ್ಟವನ್ನು ಮರೆಯದೆ, ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಪ್ರಚೋದನೆಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿರುವುದು ಪುಸ್ತಕದ ಬದನೇಕಾಯಿ ಗಿಡವೋ ಎನ್ನುವ ಸಂಶಯ ಮೂಡಿ, ಚಹಾ ಹೀರುತ್ತಾ ಸುತ್ತಲಿನ ಜನರನ್ನು ಗಮನಿಸತೊಡಗಿದೆ.

ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಓದುತ್ತಿರುವಾಗ ಬಡ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಊಟಕ್ಕೆ (ವಾರಾನ್ನ) ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ನೇಹಿತ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದ. ಈಗ ಅವನು ತನ್ನ ಅಂಗಡಿಯ ಮುಂದೆ ಗೋವಿನ ಪೂಜೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅದಕ್ಕೆ ಹಣ್ಣು ತಿನ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಚಿಕ್ಕಂದಿನ ಅವನ ನಡುವಳಿಕೆ ನಲವತ್ತು ವರುಷ ಕಳೆದರು ಬದಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವನಲ್ಲಿನ ಜೀನ್ ಗಳು ಎಂದಾದರೆ, ಬೆಟ್ಟದ ದೈವದ ಆಕರ್ಷಣೆ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರ ಬಳುವಳಿ ಏಕಾಗಿರಬಾರದು?

ಸಾವಿರಾರು ವರುಷ ಹಿಂದೆ ಬದುಕಿದ್ದ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು, ತಮ್ಮ ಬೆಟ್ಟದ ದೈವದ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಕೂಡ ನಮಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತ ಹೋದರು. ಕೆಲ ಪೀಳಿಗೆಯವರು ಸುಸಜ್ಜಿತ ಗುಡಿ ಕಟ್ಟಿದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಮೆಟ್ಟಿಲು ಕಟ್ಟಿದರು. ಇಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯವರು ಆ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಸುಣ್ಣ ಬಳಿದು ಅಂದ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರು. ನಾನು ತಪ್ಪದೆ ಪ್ರತಿ ವರುಷ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ.   

ಪುರಾವೆ ಕೇಳುವ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಒಂದು ದಿನ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಕ ವಿವರಣೆ ಸಿಗಬಹುದು. ನನಗೆ ದೇವರ ಮುಂದೆ ತಲೆ ಬಾಗಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಿದ ಅಜ್ಜಿಯ ಭಕ್ತಿ ನನಗೆ ಅಂಧಾನುಕರಣೆ ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇವತ್ತಿಗೆ ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿ ಇಲ್ಲ. ಮುಂದೆ ಒಂದು ದಿನ ನಾನೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಬೆಟ್ಟದ ದೈವ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಶ್ರೀ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನನ ಭಕ್ತರು  ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಇರುತ್ತಾರೆ.

ಬಯಲು ಗಣೇಶ, ಸರ್ಕಲ್ ಮಾರಮ್ಮ

ಬೆಂಗಳೂರು ವೈವಿಧ್ಯತೆ ತುಂಬಿದ ಊರು. ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಅಲ್ಲಿನ ವಲಸಿಗರಿಂದ. ಬರೀ ಬೀದರ್ ನಿಂದ ಚಾಮರಾಜನಗರ ವರೆಗಿನ ಜನ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ. ಕಾಶ್ಮೀರ್ ದಿಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ವರೆಗಿನ ಜನ ಇಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮನೆ ಕಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದು ಸೂಕ್ತ. ಇಲ್ಲಿರುವ MNC ಕಂಪನಿ ಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಲಿಕ್ಕೆ ವಿದೇಶಿಯರು ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವುದು ನೀವು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ವಿವಿಧ ದೇಶ, ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಜನರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬದುಕಿದಾಗ ಅಲ್ಲಿಯ ಜನರ ಬದುಕು ಕೂಡ ವೈವಿಧ್ಯವಾಗುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ.

ಜನ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಅವರ ದೇವರುಗಳು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬರದೇ ಇರುತ್ತಾರೆಯೇ? ಶಿವ, ವಿಷ್ಣು, ಪಾರ್ವತೀ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ, ಗಣೇಶ, ಆಂಜನೇಯ, ಪೈಗಂಬರ್, ಜೀಸಸ್, ಗುರು ನಾನಕ್ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮದ ದೇವರುಗಳು ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿತರಾಗಿದ್ದರೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ದೇವಿಯ ಹಲವು ರೂಪಗಳು - ಬನಶಂಕರಿ, ರಾಜ ರಾಜೇಶ್ವರಿ, ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಎಲ್ಲರ ಹೆಸರಲ್ಲೂ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ದೇವಾಲಯಗಳು ಇವೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಾಡ ದೇವಿಯಾದ ಅಣ್ಣಮ್ಮ ದೇವಿಯು ಕೂಡ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ.

ನಿಮಗೆ ತಿರುಪತಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ದೂರ ಎನಿಸಿದರೆ, ಶ್ರೀನಿವಾಸನ ದರ್ಶನವನ್ನು, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ರಾಮೋಹಳ್ಳಿಯ ಅದೇ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು. ರಾಘವೇಂದ್ರರ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ನೀವು ಮಂತ್ರಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕಿಲ್ಲ. ಮಾಗಡಿ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾಮಧೇನು ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಸರ್ಪದೋಷ ನಿವಾರಣೆ ಪೂಜೆಗೆ ಕುಕ್ಕೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಮುಕ್ತಿನಾಗ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು. ದೂರದ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಬದಲು ಹೆಚ್ಚು-ಕಡಿಮೆ ಅದೇ ಅನುಭವ ನಿಮಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲೇ ಲಭ್ಯ. ಹಾಗೆಯೆ ಯೋಗ ಸಾಧನೆಗೆ ಸದ್ಗುರು, ಶ್ರೀ ರವಿಶಂಕರ್, ಪತ್ರೀಜಿಯವರ ಪಿರಮಿಡ್ ಎಲ್ಲವೂ ಬೆಂಗಳೂರಿಂದ ಒಂದೆರಡು ಘಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯ.

ಆದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಗುಡಿಗಳ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಏನೆಂದರೆ, ದೇವ-ದೇವಿಯರ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಬರೀ ಅವರ ಶಕ್ತಿನಾಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳದೆ ಅವು ಯಾವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿವೆ ಅದರ ಗುರುತು ಆ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಯಲು ಗಣೇಶ, ಸರ್ಕಲ್ ಮಾರಮ್ಮ, ಕಣಿವೆ ಆಂಜನೇಯ. ಊರು ಮತ್ತು ಹೊರ ವಲಯ ಬೆಳೆದಂತೆಲ್ಲ  ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಕೂಡ ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಈ ಊರಿನ ವಿಶೇಷ ಗುರುತುಗಳಾಗಿವೆ.

ಬಲ್ಲವರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು ಕಸ್ತೂರಿ ಪರಿಮಳ

ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತುವ, ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ ತುಂಬಿದ ನಿರ್ಜನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ನೋಡುವ ಆನಂದ ಚಾರಣರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು. ಅದನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯಬಯಸುವವರ ಕತ್ತಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲು ನೇತಾಡುತಿರುತ್ತದೆ ಕ್ಯಾಮೆರಾ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ತಿಂಡಿಪೋತರು. ತಾವು ಹೋದ ಎಲ್ಲ ಊರುಗಳಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ತಿಂಡಿ ಸವಿಯುವದಲ್ಲದೆ, ತಮಗಿಷ್ಟವಾದ ತಿಂಡಿ ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಿಂದು ನೋಡುವ ಚಪಲ. 'ಅದೇ ಮಸಾಲೆ ದೋಸೆ ಮಾರಾಯ' ಎಂದು ನೀವು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದರೆ, 'ಇಲ್ಲಿ ಉಪ್ಪುಕಡಿಮೆ, ಖಾರ ಜಾಸ್ತಿ, ಸಾಂಬಾರ ನಲ್ಲಿ ಅದು ಏನೋ ವಿಶಿಷ್ಟತೆ ಇದೆ' ಎಂದೆಲ್ಲ ಹೇಳಿ ನಮ್ಮ ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೌದಲ್ಲವೇ, ಅವರ ಆನಂದ ಬೇರೆಯವರಿಗೆಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯ? ಕೆಲವರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯದ ಹುಚ್ಚು. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರಿಗೆ ದೇಶ ಸುತ್ತಿ ಬರುವ ಹವ್ಯಾಸ. 

ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿರುವ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ನೋಡಿ. ಕೆಲವರು ಸುಮ್ಮನೆ ಕುಳಿತು ಹರಟೆ ಹೊಡೆದರೆ, ಕೆಲವರು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿ ಮೂಗು ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವರಿಗೆ ಹಣ ಗಳಿಸುವದೇ ಆನಂದ. ಕೆಲವರು ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ ಸಾಕಿ ಆ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಮುಳುಗಿ ಹೋಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವರು ಭಕ್ತಿ ಪ್ರಿಯರು. ದೇವಸ್ಥಾನ ಸುತ್ತುವ, ಪ್ರಸಾದ ಹಂಚುವ ಕಾಯಕ ಅವರಿಗೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ. ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಆನಂದ ಕೊಡುವ ಹವ್ಯಾಸ (ಅಥವಾ ದುರಭ್ಯಾಸಗಳು) ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಅದು ಬೇರೆಯವರಿಗೆ  ಅರ್ಥವಾಗದೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಬಲ್ಲವರಿಗಷ್ಟೇ ಗೊತ್ತು ಅದರ ಮರ್ಮ.

ನನಗಿರುವುದು ಪುಸ್ತಕಗಳ ಗೀಳು. 'ಈಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಪುಸ್ತಕ ಓದುತ್ತಾರೆ?' ಎನ್ನುವುದು ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರ ಉದ್ಗಾರ. ಪುಸ್ತಕ ಓದುವ ಆನಂದ ಅವರೇನು ಬಲ್ಲರು?  ಮತ್ತು ಬೇರೆಯವರ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ನಾವೇಕೆ ಆನಂದ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ ಓದಿದ ಅಮರ ಚಿತ್ರ ಕಥೆ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಪ್ರತಿ ವಾರ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಸುಧಾ, ತರಂಗ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಸುಮ್ಮನೆ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆಂದು ಅಕ್ಕ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಕಾದಂಬರಿಯ ಕೆಲವು ಪುಟಗಳು ಇವುಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಪುಸ್ತಕ ಓದಿದ್ದು ಏಳನೆಯ ತರಗತಿ ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ಬಂದ ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆಯಲ್ಲಿ. ಅದು ತೇಜಸ್ವಿ ಅವರು ಬರೆದ ಕಿರು ಕಾದಂಬರಿ 'ಕರ್ವಾಲೋ'. ಅಲ್ಲಿಂದ ಆರಂಭ ನನ್ನ ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕಗಳ ಗೆಳೆತನ.

ಯಂಡಮೂರಿಯವರ ಸರಳತೆ, ಚಿತ್ತಾಲರ ಗಂಭೀರತೆ, ಕುವೆಂಪುರವರ ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರೀತಿ, ತೇಜಸ್ವಿಯವರ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ, ಭೈರಪ್ಪ-ಅನಂತ ಮೂರ್ತಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳಲ್ಲಿನ   ವೈಚಾರಿಕತೆ, ಕಾರಂತರ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಸವಿದು ಮುಂದೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ಜಿಗಿದಿದ್ದಾಯಿತು, ಟಾಗೋರ್ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು, ಟಾಲ್ಸ್ಟಾಯ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ನನ್ನ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ವಿಸ್ತಾರಗೊಳಿಸಿದವು. ನಾನಾ ದೇಶದ ಲೇಖಕರ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮುರಕಮಿ (ಜಪಾನ್), ಮಾರ್ಕ್ಯೂಜ್ (ಕೊಲಂಬಿಯಾ), ಹೆಮಿಂಗ್ವೇ (ಅಮೇರಿಕ), ಹರ್ಮನ್ ಹೆಸ್ಸೆ (ಜರ್ಮನಿ), ಬೆನ್ ಒಕ್ರಿ (ಆಫ್ರಿಕಾ) ಹೀಗೆ ವಿವಿಧತೆ ತುಂಬಿದ ಪುಸ್ತಗಳು ಕೈ ಸೇರತೊಡಗಿದವು.

ಎಲ್ಲಿ ಹೋದಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕಗಳು ನನ್ನ ಜೊತೆಗೆ. ಆಫೀಸ್ ಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಬರುವಾಗ ಬಸ್ ನಲ್ಲಿ ಕುಳಿಕೊಂಡಾಗ ಸಿಗುವ ಸಮಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಯಿತು. ಆಗ ನೆಹರು ಅವರು ಬರೆದ 'Glimpses of World History' ಎನ್ನುವ ಪುಸ್ತಕ ಓದಲು ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ. ಊರಿಗೆ ಹೊರಟರೆ ನನ್ನ ಬ್ಯಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ಹಾಗೆಯೆ ಕಾರಲ್ಲಿ ಹೊರಟರೆ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಜೊತೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲದೆ Kindle ಬಂದಾಗಿನಿಂದ ಅದರಲ್ಲೂ ನೂರಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು.

ಪುಸ್ತಕ ಓದುವ ಹವ್ಯಾಸ ನನಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೊಸ ಗೆಳೆಯರನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಕೊಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಹಳೆಯ ಗೆಳೆಯರು ನನ್ನ ಈ ಹವ್ಯಾಸ ನೋಡಿ ಕೆಲವರು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಪಟ್ಟರೆ, ಕೆಲವರು ಕನಿಕರ ತೋರಿಸಿದರು. ಒಬ್ಬ ಸ್ನೇಹಿತ ಮುಖಕ್ಕೆ ಹೊಡೆದಂತೆ ಹೇಳಿಯೇ ಬಿಟ್ಟ. "ನಾನು ಶಾಲೆ ಓದುವುದು ಮುಗಿದಾಗಿಂದ ಯಾವುದೇ ಪುಸ್ತಕ ಓದಿಲ್ಲ. ನೀನು ಓದುತ್ತಿ ಎಂದರೆ ನಿನಗೆ ಯಾವುದೊ ದುಃಖ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ" ಎಂದು ಸಂಶಯದಿಂದ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಕನಿಕರ ತೋರಿಸಿದ. ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಿದೆ "ನಾನು ಪಿಚ್ಚರು ನೋಡುತ್ತೇನೆ, ಊರು ಸುತ್ತುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಪುಸ್ತಕ ಓದುವ ಆನಂದ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದು". ಅವನು ಬೇರೆ ಏನು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ ನಿನ್ನ ಸಮಸ್ಯೆ ನಿನಗೆ ಎನ್ನುವಂತೆ. ಬಲ್ಲವರೇ ಬಲ್ಲರು ಎನ್ನುವುದು ಅವನಿಗೂ ಗೊತ್ತು ಎನ್ನುವಂತೆ ನಾನು ಕೂಡ ಸುಮ್ಮನಾದೆ.

ಕಳೆದ ವಾರ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಜಯನಗರದಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡ ಪುಸ್ತಕ ಮಾರುವ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಯಥಾ ಪ್ರಕಾರ ಹತ್ತು-ಹನ್ನೆರಡು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ. ವಸುಧೇಂದ್ರ, ಜೋಗಿ, ಕಾರಂತ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಲೇಖಕರ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕನಕದಾಸರ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ನನ್ನ ಮಡಿಲು ಸೇರಿದವು. ಅವುಗಳನ್ನು ಅಂಗಡಿಯವರು ಕೊಟ್ಟ ಬ್ಯಾಗ್ ನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಅವುಗಳನ್ನು ನನ್ನ ದ್ವಿ ಚಕ್ರ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ನೇತಾಡಲು ಬಿಟ್ಟು,  ಸ್ನೇಹಿತನ ಜೊತೆ ಚಹಾ ಕುಡಿಯಲು ಹೋದೆ. ವಾಪಸ್ಸು ಬಂದರೆ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಚೀಲ ಹಾಗೆಯೆ ನೇತಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತ ಹೇಳಿದ 'ಯಾರಾದರೂ ಹಳೆಯ ಚಪ್ಪಲಿ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಬಹುದು ಆದರೆ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟುವುದಿಲ್ಲ'. ಆ ಮಾತು ನಿಜ ಅನ್ನಿಸಿತು. ಪುಸ್ತಕ ಕಳ್ಳತನವಾದರೂ ಅವುಗಳು ಕೊಡುವ ವಿದ್ಯೆ, ಜ್ಞಾನ , ಆನಂದ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಾಜ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಅಸಡ್ಡೆಯಿಂದ ನೋಡಿದರೆ ಅದು ಅವರ ನಷ್ಟ ಅಷ್ಟೇ. ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರೇಮಿಗಳು ಅದಕ್ಕೆಲ್ಲಿ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ? ಬಲ್ಲವರೇ ಬಲ್ಲರು ಎಂದುಕೊಂಡು ಸುಮ್ಮನಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಕವನ: ದುಡಿಯುವ ಕಷ್ಟ

ದುಡಿಯದೆ ಇದ್ದರೆ ನಾಯಿಪಾಡು

ದುಡಿಯಲೇ ಬೇಕು ಹೊಟ್ಟೆಪಾಡು

ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುವಷ್ಟು ದುಡಿದರೆ ಜೀರ್ಣ

ಜಾಸ್ತಿ ದುಡಿದರೆ ಆಗ ಶುರು ಅಜೀರ್ಣ

ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ದುಡಿದರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಕಿಚ್ಚಿನವರ ಮುಖಾಮುಖಿ

ಅದಕ್ಕೂ ಜಾಸ್ತಿ ದುಡಿದರೆ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇವನದೇನೋ ಕಿತಾಪತಿ

ಕಣ್ಣು ಕುಕ್ಕುವಷ್ಟು ದುಡಿದರೆ ಕಾಯುವರು ನಿನ್ನ ಅವನತಿ

ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಗದಷ್ಟು ದುಡಿದರೆ ಕಾಣಿಸುವರು ನಿನಗೆ ಸದ್ಗತಿ

ದುಡಿದ ದುಡ್ಡು ಎಲ್ಲೂ ಹೇಳದಿದ್ದರೆ ನಿನ್ನದು

ಲೆಕ್ಕ ಗೊತ್ತಾದರೆ ಪಾಲು ಬೇಕು ಎಲ್ಲರಿಗು

ದುಡಿಯುವದಕ್ಕಿಂತ ಕಷ್ಟ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು

ಅದಕ್ಕೆ ಶ್ರೀಮಂತರು ಹೆಣಗುವುದು

ಹೊಟ್ಟೆ-ಬಟ್ಟೆ, ಸಂತೋಷ-ನೆಮ್ಮದಿ

ಮೀರಿದಾಗ ದುಡ್ಡೇ ನಿನಗೆ ಸಮಾಧಿ

ಕವನ: ದುಡ್ಡು ಒಂದೇ, ನಾಮ ಹಲವು

(ದುಡ್ಡು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹಲವಾರು ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ)

ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿದರೆ ತೆರಿಗೆ

ಕೋರ್ಟ್ ಗೆ ಕಟ್ಟಿದಾಗ ದಂಡ

ಶಾಲೆಗೆ ಕಟ್ಟಿದರೆ ಶುಲ್ಕ

ಮಕ್ಕಳ ಕೈಯಲ್ಲಿಟ್ಟರೆ ಪುಡಿಗಾಸು

ಅರ್ಚಕರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟರೆ ದಕ್ಷಿಣೆ

ಮಾವ ಕೊಟ್ಟರೆ ವರದಕ್ಷಿಣೆ

ದುಡಿದಾಗ ಅದು ಸಂಬಳ

ಕಿತ್ತುಕೊಂಡಾಗ ಅದು ಗಿಂಬಳ

ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟಾಗ ಜಮೆ

ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಸಾಲ

ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಗಳಿಸಿದರೆ ಲಾಭ

ವೃಥಾ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದಾಗ ನಷ್ಟ

ಶ್ರಮ ಪಟ್ಟರೆ ಕೂಲಿ

ಕಳ್ಳ ದೋಚಿದರೆ ಸುಲಿಗೆ

ಸುಮ್ಮನೆ ಕೊಟ್ಟರೆ ದಾನ

ಹುಂಡಿಗೆ ಹಾಕಿದರೆ ಕಾಣಿಕೆ

ಗಾಳಿಪಟದೆತ್ತರದ ಕನಸು, ಸೂತ್ರ ಹರಿಯುವ ಹೊತ್ತು

ಮಂಜ, ತಂದೆಯಿಲ್ಲದ, ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬಾಲಕ. ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುವುದು ಅವನ ಮೆಚ್ಚಿನ ಹವ್ಯಾಸ. ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕದವರ ಮನೆ ಮಹಡಿ ಹತ್ತಿ ಗಾಳಿಪಟ ಬಿಡುವುದರಲ್ಲೇ ಅವನು ಮಗ್ನ. ಅವನನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಮನೆಗೆ ಕರೆತಂದು ಓದಲು ಬರೆಯಲು ಹಚ್ಚುವುದೇ ಅವನ ತಾಯಿಗೆ ಕಾಯಕ. ಗಾಳಿಪಟದೆತ್ತರಕ್ಕೆ ಅವನು ಬೆಳೆಯಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲ ಅವನ ತಾಯಿಯ ಸಹಜ ಆಸೆ. ಅವನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದರೆ ಅವನ ಜೊತೆ ತಾನು ಕೂಡ ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬರುವುದಾಗಿ ಅವನ ತಾಯಿ ಭಾಷೆ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ. ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮಂಜ ಕೂಡ ಶಾಲೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಸಫಲನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೈಯಲ್ಲಿ ಅಂಕಪಟ್ಟಿ ಹಿಡಿದು ಮನೆಗೆ ಓಡುವ ಮಂಜನಿಗೆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾದಿರುವ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯ ಏನು ಎಂದು ನೀವು ಈ ಕಿರು ಚಿತ್ರ ನೋಡಿಯೇ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.

ಗಾಳಿಪಟದ ದಾರಕ್ಕೆ ಗಾಜಿನ ಪುಡಿಯನ್ನು ಸವರುವುದು ಬರೀ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಪ್ರಾಣ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮನುಷ್ಯರ ಅದರಲ್ಲೂ ಅನೇಕ ಬಾಲಕರ ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಕೂಡ ತೆಗೆದುಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ 'ಮಂಜ' ಕಿರುಚಿತ್ರ ನೋಡುಗರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ತೆಕ್ಕೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಕಥೆ ಸಾಗುವ ರೀತಿ, ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ, ಧ್ವನಿ ಸಂಯೋಜನೆ ಎಲ್ಲದರ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿರೂಪಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಈ ಒಂದು ಕಿರುಚಿತ್ರ, ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಲನಚಿತ್ರ ನೋಡುವ ಅನುಭವ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಲಾವಿದರು ಹೊಸಬರು ಆದರೂ, ಅಭಿನಯದಲ್ಲಿ ಏನೂ ಕಡಿಮೆ ಇಲ್ಲ. ಚಿತ್ರದ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಡಾಲಿ ಧನಂಜಯ ಅವರ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಧ್ವನಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಚಿತ್ರ ಮುಗಿದಾಗ ವಿಷಾದ ಭಾವ ಮೂಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಒಂದು ದುರಭ್ಯಾಸ ಹೇಗೆ ಮಾರಣಾಂತಕ ಆಗಬಲ್ಲದು ಎನ್ನುವ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ.

ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವ ಕಥೆ ಬರೆದು, ಈ ಕಿರು ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಅನಂತ ಸುಬ್ರಮಣ್ಯ (Anantha Subramanyam K) ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶಕರಾದ ಹರ್ಷಿತ್ ಅವರಿಗೆ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು. ಇವರ ಪ್ರತಿಭೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಅನೇಕ ಕಥೆಗಳು ಅಡಗಿವೆ. ಅವುಗಳು ತೆರೆಗೆ ಬಂದು, ಸದಭಿರುಚಿಯ ನೋಡುಗರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತ, ಯಶಸ್ಸು ಕಾಣಲಿ ಎಂದು ಹಾರೈಸುವೆ.

ಹಾಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದವರು

ಊರುಗಳು ಏತಕ್ಕೆ ಪಾಳು ಬೀಳುತ್ತವೆ? ನಮ್ಮ ಹಂಪೆಯನ್ನು ಶತ್ರುಗಳು ಹಾಳುಗೆಡವಿದರು. ಹಿರೋಷಿಮಾ, ನಾಗಸಾಕಿ ಪಾಳು ಬೀಳುವುದಕ್ಕೆ ಪರಮಾಣು ಬಾಂಬ್ ಗಳು ಕಾರಣವಾದವು. ಒಂದು ಯುದ್ಧ ಮುಗಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಕೆಲ ಊರುಗಳು ಪಾಳು ಬೀಳಬೇಕೇನೋ? ಅದನ್ನೇ ಇಂದಿಗೂ ಉಕ್ರೇನ್ ನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಕಾಣಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದು ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಅಕ್ಬರ್ ಕಟ್ಟಿದ ಫತೇಪುರ್ ಸಿಕ್ರಿ ಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಸಾಕಾಗದೆ ಮೊಗಲ್ ದೊರೆಯಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಜೆಗಳವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಊರು ಬಿಟ್ಟರು. ಹಿಂದೆ ಪ್ಲೇಗ್ ಬಂದಾಗ ಜನ ಊರು ತೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಭೂಕಂಪಗಳು ಕೂಡ ಊರುಗಳನ್ನು  ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಪಾಳು ಬೀಳಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಇಂದಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಜನ ದುಡಿಮೆ ಅರಸಿ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಗುಳೆ ಹೊರಡುತ್ತಾರಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗದಿದ್ದರೆ ಅವುಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗಾದರೂ ಪಾಳು ಬೀಳದೆ ಏನು ಮಾಡುತ್ತವೆ?

ಬಹು ಕಾಲದ ಹಿಂದೆ ಆದಿ ಮಾನವ ಬೆಟ್ಟ, ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ, ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲವೇ? ಅವನು ಬೆಟ್ಟ ಇಳಿದು, ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸಾಯ ಆರಂಭಿಸಿದ. ಕ್ರಮೇಣ ಬಯಲಲ್ಲಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ. ಅವುಗಳು ಊರಾಗಿ ಬೆಳೆದವು. ವಾಸಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ ಹೊಸ ಊರು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹಳೆ ಊರು ತೊರೆಯಲು ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಯೋಚಿಸಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ ಸಮಾಜ ರೂಪುಗೊಂಡು, ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಸೀಮೆ ರೇಖೆಗಳಾದವು. ಗೆದ್ದವರು ಸೋತವರ ಊರನ್ನು  ಹಾಳುಗೆಡವುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮುಂದೆ ಹಲವು ಊರುಗಳು ಅಳಿಯಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಊರುಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾದವು.

ಆದರೆ ಹಾಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಿಬ್ಬರು ಉಳಿದುಕೊಂಡರೆ ಅವರೇ ಊರ ಗೌಡರು ಎನ್ನೋದು ಗಾದೆ ಮಾತು. ಆದರೆ ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣಗಳು ಮುಗಿದು ಹೋಗಿವೆ. ಹಳೆ ನೆನಪಿಗಳಿಗೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗೆ, ಮುಲಾಜಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಉಳಿದುಕೊಂಡರೆ ಅವರು ಸಾಧಿಸುವುದೇನು? ಬೇರೆಲ್ಲ ಜನ ಊರು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿ ಆಗಿದೆಯಲ್ಲವೇ? ಮತ್ತೆ ಆ ಊರಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಅನುಕೂಲಗಳು ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಸ್ಪರ ಸಹಾಯ, ವ್ಯಾಪಾರ ಯಾವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪಾಳು ಬಿದ್ದ ಕೋಟೆ ಕಾಯುವೆದೇಕೆ? ಸತ್ತ ಹೆಣಕ್ಕೆ ಶೃಂಗಾರ ಮಾಡಿದರೆ ಏನುಪಯೋಗ?

ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಜರು ಅವರ ಹಿರಿಯರು ಬದುಕಿದ್ದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ನಿಶ್ಚಯ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, ಇಂದಿಗೆ ನಾವು ಕೂಡ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ಹಾಗಾಗಲಿಲ್ಲ. ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಬೇಡದ ಊರುಗಳನ್ನು ಅವನು ತೊರೆದು ಹೊಸ ಜೀವನ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ. ಆದರೂ ಅಲ್ಲೊಬ್ಬರು ಇಲ್ಲೊಬ್ಬರು ಹಾಳೂರಿನಲ್ಲೂ ಗೌಡರಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅದು ಯಾವುದೊ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗೋ, ಅಥವಾ ಮುಲಾಜಿಗೆ ಬಿದ್ದು. ಅವರಿಗೆ ತಾವು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಏನು ಎಂದು ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ. 

ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಮರೆಯಬೇಕೆಂದು ನಾನು ಹೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗಾಗಿ ಸಾಯಬಾರದು ಎನ್ನುವುದಷ್ಟೆ ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಇಲ್ಲಿ ಊರುಗಳಷ್ಟೇ ಹಾಳು ಬೀಳುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಕುಟುಂಬಗಳು ಹಾಳು ಬಿದ್ದಾಗ ಅವರ ಮನೆಗಳು ಕೂಡ ಹಾಳು ಬೀಳುತ್ತವೆ. ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ ಹಾಳು ಬಿದ್ದರೆ ಅವನ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕೂಡ ಹಾಳು ಬೀಳುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಹಾಳೂರುಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮುನ್ನಡೆದಷ್ಟೂ ಹೊಸ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ.

ಹಾಳೂರು, ಪಾಳು ಬಿದ್ದ ಮನೆ, ಮನುಷ್ಯ ಅಲ್ಲಿ ಗೌಡರಾಗಿ ಉಳಿದು ಯಾವ ಪ್ರಯೋಜನ?