Friday, December 18, 2020

ಬೆಂಗಳೂರು ಹೊರವಯಲದಲ್ಲಿನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲ

ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಕಾಡಾದರೆ, ಅದರ ಹೊರ ವಲಯ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರವನ್ನು ಇನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ನಾವು ಬೆಂಗಳೂರು ಹೊರವಯಲದಲ್ಲಿ ಮನೆ ಕಟ್ಟಿ ವಾಸಕ್ಕೆ ಬಂದು ಆರು ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಾ ಬಂತು.  ಮೆಜೆಸ್ಟಿಕ್ ನಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೮  ಕಿ.ಮೀ. ಹಾಗು ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ನಮ್ಮ ಮನೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಬಂದಾಗ, ಮನೆಯ ಮುಂದಿನ ಸಂಪಿಗೆ ಮರದಲ್ಲಿ, ಸೂರ್ಯೋದಯಕ್ಕೆ ಕೋಗಿಲೆ ಕೂಗಿದರೆ, ರಾತ್ರಿ ಧಾಳಿ ಇಡುವ ಗೂಬೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಿಂದೆ ಲೇಖನ ಬರೆದಿದ್ದೆ. (Link: http://booksmarketsandplaces.blogspot.com/2015/07/blog-post_29.html)


ಇಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಪಕ್ಷಿಗಳಷ್ಟೇ ಇಲ್ಲ, ನಾವಿದ್ದರೂ ನಮ್ಮನ್ನ್ಯಾಕೆ ಗಮನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರಾಣಿ, ಸರೀಸೃಪ ಜಗತ್ತು ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳಲಾರಂಭಿಸಿತು. ನಮ್ಮ ಬಡಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಾವುಗಳು ಸುತ್ತಾಡುವುದನ್ನು, ನಾನು ಸೇರಿದಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳೆಲ್ಲ ಗಮನಿಸಿದ್ದರು. ಅವು ವಿಷಪೂರಿತ ನಾಗರಹಾವು ಮತ್ತು ವೈಪರ್ ಹಾವುಗಳು. ಯಾರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಕೊಡದೆ ಅಡ್ಡಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. (ಅಥವಾ ಅವುಗಳು ಅಡ್ಡಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನಾವುಗಳು ಮನೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದೆವು). ಒಂದು ದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ, ಮರಿ ಅಲ್ಲದ ಆದರೆ ಇನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗದ, ಸುಮಾರು ಎರಡು-ಮೂರು ಅಡಿ ಉದ್ದದ ನಾಗರಹಾವು ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮುಂಬಾಗಿಲಿನ ಮುಂದೆ ಬಂದು ಕುಳಿತಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಅವಸರಕ್ಕೆ ಹಾವು ಹಿಡಿಯುವವರಾರು ನನ್ನ ಫೋನಿಗೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಏನು ಮಾಡುವುದು ಎಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಆ ಹಾವು, ಮನೆಯ ಕಾಂಪೌಂಡ್ ನಲ್ಲಿದ್ದ ಒಂದು ಪೈಪ್ ನೊಳಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು. ತಡ ಮಾಡದೇ ನಾನು ಪೈಪ್ ನ ಎರಡು ಬದಿಗೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಡಿಲವಾಗಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಬಿಟ್ಟೆ. ಇದನ್ನು ಊರಾಚೆ ಬಿಟ್ಟು ಬರಲು ಒಬ್ಬರನ್ನು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆದರೆ, ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆ ಪೈಪ್ ಅನ್ನು ನನ್ನ ಕೈಗೆ ಕೊಟ್ಟು, ಸುಮ್ಮನೆ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ಬಂದು ಕುಳಿತುಕೊಂಡ. ಸರಿ, ಎಂದು ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಊರು ದಾಟಿ, ಕಟ್ಟಿದ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿ, ಪೈಪ್ ನ್ನು ಮೆತ್ತಗೆ ಅಲ್ಲಾಡಿಸಿದೆ. ಅದರಿಂದ ಹೊರ ಬಂದು, ಸರ ಸರ ಹರಿದು ಮಿಂಚಿನಂತೆ ಮಾಯವಾದ ನಾಗರಾಜ. ಅದರ ವೇಗ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಕಂಡು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ರೋಮಾಂಚನ ಆಯಿತು.


ಹಾವಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಮುಂಗುಸಿ ಇರಬೇಕು ತಾನೇ. ಅವುಗಳು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ಆದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಎನ್ನುವಂತೆ, ಮನೆ ಪಕ್ಕದ ಖಾಲಿ ಸೈಟುಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಕಾಡು ಮೊಲ, ಟಣ್ಣನೆ ಜಿಗಿದಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಕಂಡು ಹರ್ಷಗೊಂಡು ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಓಡಿದರು. ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಏನು ವಿಷಯ ಎಂದು ನೋಡಲು ಬಂದ ಬೀದಿ ನಾಯಿಗಳು ಅದನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟಿದವು. ನಂತರ ಅದು ಈ ಕಡೆಗೆ ಸುಳಿಯಲೇ ಇಲ್ಲ.


ಈ ವರ್ಷ ಲಾಕ್ ಡೌನ್ ಆರಂಭವಾದಾಗ, ಆಫೀಸ್ ಗೆ ಹೋಗುವ ತಾಪತ್ರಯ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ನಗರದ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುವ ಹಾಗೆಯೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಬಡಾವಣೆಯಿಂದ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುವ ರಸ್ತೆಯ ಕಡೆಗೆ ನಮ್ಮ ವಾಕಿಂಗ್ ಶುರು ಮಾಡಿದೆವು. ಊರಾಚೆಯ ಕೆರೆ ದಾಟಿ ಹೋದರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಸಾಲು ಸಾಲು ತೋಟಗಳಿವೆ. ಮಾವು, ಅಡಕೆ, ತೆಂಗಿನ ತೋಟಗಳು. ಸಾಲು ಸಾಲಾಗಿ ತೇಗದ ಮರಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಕಾಣಬಹುದು. ಹಾಗೆಯೆ ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಬಡಾವಣೆಯ ಕೆಲಸ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ. ಮುಂಜಾನೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ನಡಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ನವಿಲುಗಳು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ಹತ್ತಾರಲ್ಲ, ನೂರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಅವುಗಳು ಪ್ರತಿ ದಿನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ಫೋಟೋ ತೆಗೆದು ನಮಗೂ ಸಾಕಾಗಿ ಹೋಯಿತು.


ನಾಲ್ಕು ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಇರದಿದ್ದ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ, ಒಳ್ಳೆಯ ಮಳೆಯಿಂದ ನೀರು ಬರಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಕಳೆದ ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದ ಮಳೆಗೆ, ಕೆರೆ ತುಂಬಿ ಕೋಡಿ ಬೀಳುವ  ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದುವರೆಗೇ ಕಾಣದಿದ್ದ ಬಾತುಕೋಳಿಗಳು ಎಲ್ಲಿಂದಲೋ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಹಾಗೆ ಮೀನುಗಾರರು ಇಲ್ಲಿ ಬಲೆ ಬೀಸಿ, ದಷ್ಟ ಪುಷ್ಟವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.   

  

ಆದರೆ ಬೇಸರದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಲಾಕ್ ಡೌನ್ ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಈ ಹಳ್ಳಿ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವ ವಾಹನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ರಸ್ತೆ ಕಿತ್ತು ಹೋಗಿ, ಧೂಳು ಎದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ಒಂದು ಮುಂಜಾನೆ ಅಲ್ಲಿ ಬೇಟೆಗಾರರನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ, ನವಿಲುಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತಿವೆ. ಹಾಗೆ ಕೆರೆ ನೀರಿಗೆ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಸ, ಕೊಳಚೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಬಡಾವಣೆಗೆ ಸೇರಿದ ಈ ಜಾಗ, ಅದು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಆದಂತೆ ಇಲ್ಲಿನ ಹಸಿರಿನ ಹೊದಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನು ಕೆಟ್ಟು ಹೋಗುವ ಮುನ್ನ, ನೀವು ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಸಂಜೆ ಬನ್ನಿ. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಫಿ ಕುಡಿಯುವುರಂತೆ ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದು ಸುತ್ತು ವಾಕಿಂಗ್ ಹೋಗಿ ಬರೋಣ.



Thursday, December 17, 2020

ಎಲ್ಲರೂ ಓಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಯಾವ ಸ್ಪರ್ಧೆಯೋ ತಿಳಿಯದು

ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಿಳಿದರೆ ಸಾಕು. ಅಲ್ಲಿ ವಾಹನಗಳು ನಾ ಮುಂದು, ನೀ ಮುಂದು ಎಂದು ನುಗ್ಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅವಸರ. ಆಂಬುಲೆನ್ಸ್ ವಾಹನದ ಅವಸರ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಉಳಿದವರಿಗೆ ೫-೧೦ ನಿಮಿಷ ತಮ್ಮ ಮನೆ, ಆಫೀಸ್ ಬೇಗ ತಲುಪಿದರೆ ಅವರ ಜೀವನ ತುಂಬಾ ಏನು ಬದಲಾಗುವಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಬಿದ್ದವರ ಹಾಗೆ ವಾಹನ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೊನ್ನೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕುರ್ಚಿಗಾಗಿ ಕಾದಾಡಿದರಲ್ಲ ನಮ್ಮ ಜನ ನಾಯಕರು, ಅವರೂ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಬಿದ್ದವರೇ. ಆ ಕುರ್ಚಿ ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಎಂದು ಒಂದು ಪಕ್ಷದವರು, ಇಲ್ಲ ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಅಂದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು. ನಾನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಆಫೀಸ್ ನಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ಯಾರನ್ನು ಬೇಕಾದರೂ ತುಳಿದು, ಪ್ರಮೋಷನ್ ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಹಸ ಪಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಕೆಲವು ಸ್ನೇಹಿತರು, ಬಂಧುಗಳು, ತಾವು ಉಳಿದವಿರಿಗಿಂತ ಉತ್ತಮ ವರ್ಗದವರು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನವರತ ಪ್ರಯತ್ನ ಪಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.


ಖ್ಯಾತ ಸಾಹಿತಿ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತರ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾದಂಬರಿಯ ಹೆಸರು 'ಗೆದ್ದ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆ'. ಗೆದ್ದು ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗಾಡುವುದೇ, ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರ ಜೀವನ ಗುರಿ. ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಹಿಂದೆ ಹಾಕುವುದು, ಅವಶ್ಯಕತೆಗಿಂತ ಅಂತಸ್ತಿಗಾಗಿಯೇ ದೊಡ್ಡ ಮನೆ ಕಟ್ಟಿ ಮೆರೆಯುವುದು, ಎದುರಾಳಿಗಳನ್ನು ತುಳಿದು ಹಾಕುವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ಎನ್ನುವುದು. ಹೀಗೆ ಈ ಸ್ಪರ್ಧೆ, ಗೆದ್ದ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆ ಎನ್ನುವುದು ಇರದೇ ಇದ್ದಿದ್ದರೆ, ಜನರಿಗೆ ಜೀವನವೇ ಬೇಸರ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು. ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದವರು, ನಮ್ಮ ಗೆಲುವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೋ, ಇಲ್ಲವೋ. ಆದರೆ ನಮಗೆ ಮಾತ್ರ ಗೆದ್ದು  ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೀಗಬೇಕು.


ಏಕೆ ಹೀಗೆ ಎಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡಿದರೆ, ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಇದನ್ನೇ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟದ್ದು. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಓಟದ ಪಂದ್ಯ ಇರಲಿಲ್ಲವೇ? ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಒಂದೇ ಇದ್ದರೂ, ಅದು ನಮ್ಮದೇ ಎಂದುಕೊಂಡು ಎಲ್ಲರೂ ಓಡುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಮುಂದೆ ಅದೇ ಓಟವನ್ನು ನಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಾವೂ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅನೇಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಇದರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ ನೋಡಿ. ನಮ್ಮ ಅನೇಕ ಕಷ್ಟಗಳು, ಬೇರೆಯವರ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಗೆ ಹುಟ್ಟಿದವು. ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣ ತಮಂದಿರು, ಅಸ್ತಿ ಮಾಡಿದರು. ನಮ್ಮ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಅಂತಹ ಮನೆ ಕಟ್ಟಿಸಿದ. ನಮ್ಮ ನೆರೆಯವನು ಜುಮ್ ಎಂದು ಹೊಸ ಐಷಾರಾಮಿ ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅವು ಎಲ್ಲ ನಮಗೆ ಬೇಕಿತ್ತೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರ ಬದಲು ನಾವು ಗೆಲ್ಲಬೇಕೆಂದರೆ, ಅವರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಧಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೊರಡುತ್ತೇವೆ. ಸ್ಪರ್ಧೆ ಒಂದಾದರ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದರಂತೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಒಬ್ಬರೊಡನೆ ಜಿದ್ದಿಗೆ ಬಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಸಫಲರಾದರೂ, ಆ ಸಂತೋಷ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬಹಳ ದಿನ ಉಳಿಯಲಾರದು. ಏಕೆಂದರೆ ನೀವು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟಿದ್ದು ಅವರ ಜೀವನದ ಗುರಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರಿಗಿಂತ ಮುಂದೆ ಹೋಗಲು. ಅಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿದ ಮೇಲೆ ನಿಮಗರಿವಾಗುತ್ತದೆ. ಅರೆರೇ, ಇದಲ್ಲ ನಾನು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯ, ಹಣ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಅಮೂಲ್ಯ ಜೀವನ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿರುತ್ತದೆ.


ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಓಡುತ್ತಿರುವವರೇ. ಆದರೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ತಮಗೆ ಬೇಕೋ, ಬೇಡವೋ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಧಾನವಿಲ್ಲ. ಗೆದ್ದವನ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯೂ ಬಹಳ ದಿನ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ಅವನು ಕಾಲ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದು, ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದವರನ್ನು ಪೆಚ್ಚಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಾ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ನಿಜ ಧೈರ್ಯ ಇರುವುದು, ಅನವಶ್ಯಕ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. ಜಾಗೃತೆಯಿಂದ ಅದರಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವುದರಲ್ಲಿ. ನಮ್ಮ ಗುರಿ ಸಾಧನೆ ನಮ್ಮ ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಆದರೆ ಅದು ಬಹು ಕಾಲ ಉಳಿದೀತು ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

Wednesday, December 16, 2020

ಕೊರೊನ ವೈರಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಲ್ತಸ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ

೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದ ತಜ್ಞ ಥಾಮಸ್ ರಾಬರ್ಟ್ ಮಾಲ್ತಸ್ ಹೇಳಿದ್ದು, ಪ್ರಪಂಚದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸರಿ ಸಮನಾಗಿ ಆಹಾರ ಪೂರೈಕೆಯ  ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ . ಅದು ಏರು ಪೇರಾದಾಗ, ಆಹಾರ ಕೊರತೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೋ, ಯುದ್ಧಗಳ ಕಾರಣವೋ ಅಥವಾ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಲೋ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿ ಮತ್ತೆ ಅದು ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಬರುವ ಏರ್ಪಾಡನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸಿದ್ದಾಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಂಡು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಪಠ್ಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿ ಹೋಗಿದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಕೊರೊನ ವೈರಸ್ ಗೆ ೧೬ ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಜನ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಅಸು ನೀಗಿದ್ದಾರಲ್ಲ. ಅದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿ ಉಂಟು ಮಾಡಿದ ಏರ್ಪಾಡೇ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ ನಮಗೆ ಕಾಡಿತ್ತೆ? ಮಾಲ್ತಸ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಿದ್ದಾಂತ ಇಂದಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆಯೇ? ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಅದು ಏಕೆ ಎನ್ನುವುದರ ವಿವರಣೆ ಮುಂದಿದೆ.


ಪ್ರಾಣಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ತಸ್ ನ ಸಿದ್ದಾಂತ ಯಾವತ್ತಿಗಾದರು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿನ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಅವು ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಾದ ಜಿಂಕೆ, ಕಡವೆ ಇತ್ತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಾಡಿನ ವಿಸ್ತಾರ, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಡು ದೊಡ್ಡದಾಗದ ಹೊರತು ಅಲ್ಲಿನ ಜಿಂಕೆ, ಕಡವೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗದು ಹಾಗೆಯೆ ಅಲ್ಲಿನ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೂ ಒಂದು ಮಿತಿಯಿರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೀರಿ ಹುಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜಾಸ್ತಿಯಾದರೆ, ಹಸಿವಿನಿಂದಲೋ, ಕಾದಾಟದಿಂದಲೋ ಕೆಲವು ಹುಲಿಗಳು ಸತ್ತು, ಅವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತೆ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ.


ಶಿಲಾಯುಗದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯ ಇತರೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಗೆ ಅಲೆದಾಡುತ್ತ, ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದ. ಆಗ ಮನುಷ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಿತಿಯಿತ್ತು, ನಂತರ ವ್ಯವಸಾಯ ಕಲಿತುಕೊಂಡ ಮಾನವ, ತನ್ನ ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಅಲೆಯದೇ ತಾನೇ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ. ಆದರೂ ವ್ಯವಸಾಯದ ಉತ್ಪನ್ನ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಳೆ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದ ವರ್ಷ, ಬರಗಾಲ ಬಂದಾಗ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳು ಬಂದಾಗ ಸೂಕ್ತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿತ್ತು. ಅದು ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ತಸ್ ಜೀವಿತವಾಗಿದ್ದಾಗ ಇದ್ದಂತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ. ಹಸಿವಿನಿಂದ, ರೋಗದಿಂದ, ಯುದ್ಧದಿಂದ ಜನ ಸತ್ತಾಗ ಅದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಕೈವಾಡ ಎಂದು ಮಾಲ್ತಸ್ ಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವೇನಿಲ್ಲ. 


ಆದರೆ ಇಂದಿನ ಮನುಷ್ಯ, ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದ ಇತಿ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇವತ್ತಿಗೆ ನೀರಾವರಿ ಸೌಲಭವಿದೆ. ಮಳೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬನೆ ಇದ್ದರೂ ಎರಡು ನೂರು ವರುಷಗಳ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅದು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಗೊಬ್ಬರದ ಬಳಕೆ, ಕ್ರಿಮಿ ಕೀಟಗಳ ನಾಶಕ್ಕಾಗಿ ಔಷಧಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅದೇ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯುವುದು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೈಬ್ರಿಡ್ ತಳಿಗಳ ಆವಿಷ್ಕಾರದಿಂದ ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನೆ ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಬೆಳೆದ ಬೇಳೆ ಕಾಳುಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಬಹು ಕಾಲದವರೆಗೆ ಕೆಡದಂತೆ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನೂ ಮನುಜ ಕಲಿತದ್ದಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೆ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದ ತರಹ ಇಲ್ಲ. ಇಂದು ಸರಿಯಾದ ಬೆಲೆ ಸಿಗದೇ ರಸ್ತೆಗೆ ಸುರಿದು ಹೋದ ಟೊಮೇಟೊ ಬಗ್ಗೆ, ಸರಕಾರದ ಗೋದಾಮುಗಳಲ್ಲಿ ದಾಸ್ತಾನು ಇಟ್ಟಲ್ಲೇ ಹಾಳಾಗಿ ಹೋದ ಅಕ್ಕಿ, ಗೋದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಸುದ್ದಿ ಓದುತ್ತೇವೆ. ಇವುಗಳು ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ ಇರುವುದು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ.


ಹಾಗೆಯೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಔಷಧಿಗಳು ಇಂದಿಗೆ ಇರುವ ಹಾಗೆ ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಇಡೀ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಗುಳೆ ಹೋಗುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇಂದು ಎಷ್ಟು ಊರುಗಳಲ್ಲಿದೆ?   ಆದರೆ ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು. 


ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಅಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಯುದ್ಧ ಇಂದಿಗೆ  ಆಗುವ ಸಂಭವವೂ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ. ಈ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮನುಜ ಕಲಿತುಕೊಂಡ ದೊಡ್ಡ ಪಾಠ, ಯುದ್ದದಿಂದ ಆಗುವ ಸಾವು ನೋವು. ಇಂದಿಗೆ ಜಗಳಗಳೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಯುದ್ದಗಳನ್ನು ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳೇ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸುತ್ತವೆ. ಯುದ್ಧ ಎನ್ನುವುದು ಮನುಷ್ಯ ಹೋರಾಟವಲ್ಲ ಬದಲಿಗೆ ಅದು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಹೋರಾಟ ಎನ್ನುವಂತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇಂದಿನದು.


ಆಹಾರದ ಪೂರೈಕೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವ ರೀತಿ ಬದಲಾಗಿರುವ ಈ ಕಾಲಕ್ಕೂ, ಮಾಲ್ತಸ್ ಬದುಕಿದ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಅಜ ಗಜಾಂತರ ವ್ಯತಾಸವಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಈ ಕೊರೊನ ವೈರಸ್  ಏನು ಅನ್ನುತ್ತೀರಾ? ೧೮ನೆ ಶತಮಾನದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇಂದಿಗೆ ಇದ್ದಿದ್ದರೆ, ಕೊರೊನ ಮಾರಿಗೆ ಸತ್ತವರ ಸಂಖ್ಯೆ ದಶ ಕೋಟಿಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತಿತ್ತು ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ೭೮೦ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇರುವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ೧೬ ಲಕ್ಷ ಸಾವು ನಮ್ಮ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ೦.೦೨% ಮಾತ್ರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದೆ. ಇಷ್ಟಕ್ಕೆ ನಾವು ಸರಿಯಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದೇನೂ ನಾನು ಹೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮಾಲ್ತಸ್ ಇಂದು ಬದುಕಿದ್ದರೆ ತನ್ನ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತು ಕೊರೊನ ವೈರಸ್ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಕೈವಾಡ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮನುಷ್ಯ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಸವಾಲು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಎನ್ನುವುದಷ್ಟೆ ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

Tuesday, December 15, 2020

ಹಿಮಾಲಯ: ಅದರ ಪಾಡಿಗೆ ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟಷ್ಟು ವಾಸಿ

ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಆದ ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪಗಳಲ್ಲಿ, ಹಿಮಾಲಯ ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಕೇದಾರನಾಥ ಮತ್ತು ನೇಪಾಳದಲ್ಲಿ ಆದ ಭೂಕಂಪ, ಭೂಕುಸಿತ, ನೆರೆ ಹಾವಳಿ ಮಾಡಿದ ನಷ್ಟ ಅಪಾರ. ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮಟ್ಟದ ಭೂಕಂಪಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ ಆದ ಭೂಕಂಪ, ಟಿಬೆಟ್ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ ಕೇದಾರನಾಥ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆದ ಭೂಕುಸಿತ ಮತ್ತು ನೆರೆಯಿಂದ ಸತ್ತಿದ್ದು ಐದು ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನ. ಅಸ್ತಿ ಹಾನಿಯೇನು ಕಡಿಮೆ ಎನ್ನುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ.

 

ಇದು ಅನೀರಿಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಆದ ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪ ಎಂದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಎನ್ನಿಸಿದರೂ ವಿವರಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ಮನುಷ್ಯನಿಂದ ಉಂಟಾದ ಅಸಮತೋಲನಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಹಿಮಾಲಯ ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಭೂಕಂಪ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶ. ಇಲ್ಲಿರುವುದು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಹಾಗೆ ಗಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲುವ ಕಲ್ಲು ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಕಲ್ಲು ಮಣ್ಣುಗಳ ರಾಶಿ  ಮಾಡಿ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಒಂದರಂತೆ ಪೇರಿಸಿದ ಮೆದು ಮಣ್ಣಿನ ಶ್ರೇಣಿ. ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಮಳೆ ಆದರೆ, ಬೆಟ್ಟದ ಮಣ್ಣು ಕರಗಿ, ಅಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲುಗಳು ಉರುಳಲಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶ ಇದಾಗಿರುವರಿಂದ, ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮೋಡಗಳು ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಚಲಿಸಿ, ಮಳೆಯಾಗದೆ ಹಾಗೆ ಉಳಿದ ಮೋಡಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಜಮಾವಣೆಗೊಂಡು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳೆ ಸುರಿಸುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲವೇ ಘರ್ಷಣೆ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಸ್ಪೋಟಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನಾನು ಹಿಮಾಲಯ ಪ್ರವಾಸ ಹೋದಾಗ, ಮೇಘ ಸ್ಪೋಟವಾಗಿ (Cloud Burst), ಭೂಕುಸಿತದಿಂದ ರಸ್ತೆ ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಗಿ ದಾರಿಯಲ್ಲೇ ಇಡೀ ದಿನ ಸಿಕ್ಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಹತ್ತಿರದ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿ ಮರು ದಿನ ರಸ್ತೆ ಉಪಯೋಗ ಮಾಡುವಂತಾದಾಗ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿದ್ದು ನೆನಪಿದೆ.

ನನ್ನ ಯಮುನೋತ್ರಿ ಪ್ರವಾಸದ ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಭೂಕುಸಿತದಿಂದ ರಸ್ತೆ ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಗಿರುವುದು


ತರಹದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಣೆಕಟ್ಟು ಕಟ್ಟುವುದು ಹಿಮಾಲಯದ ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ಒಡೆದು ಹಾಕದಿದ್ದರೂ ಅದು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅವಧಿಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ತಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಭೂಕುಸಿತಗಳು ಆಣೆಕಟ್ಟು ಹಿಡಿದಿಡುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಟ್ಟುವ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಮರಗಳನ್ನು ಕಡಿಯುವುದು, ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಸಮತೋಲನ ಉಂಟು ಮಾಡಿ ಭೂಕುಸಿತದ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಹಿಮಾಲಯವನ್ನು ಒಂದು ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಘೋಷಿಸುವುದು ಕ್ಷೇಮಕರ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಪರಿಸರ ತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯವನ್ನು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ಮಹಾರಾಜ ಪಂಡಿತ್. (ಲಿಂಕ್: https://www.nature.com/articles/d41586-020-01809-4 )

 

ಪೈಪೋಟಿಗೆ ಬಿದ್ದ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ದೇಶಗಳು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಬಲ ತೋರಿಸುಕೊಳ್ಳುವ ಕಾದಾಟ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ರಸ್ತೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿವೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಮನುಷ್ಯ ವಾಸವು ಹಿಂದಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಶಕ್ತಿಯ ಮುಂದೆ ಮನುಷ್ಯ ಶಕ್ತಿ ಯಾವ ಲೆಕ್ಕದ್ದು? ಹಿಮಾಲಯವನ್ನು ಅದರ ಪಾಡಿಗೆ ಬಿಡದ ಮನುಜ ಮುಂದೆ ಒಂದು ದಿನ ಭಾರಿ ಬೆಲೆ ತೆತ್ತಬೇಕಾಗಬಹುದು.

 

(ಚಿತ್ರ: ನನ್ನ ಯಮುನೋತ್ರಿ ಪ್ರವಾಸದ ಮಾರ್ಗಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಭೂಕುಸಿತದಿಂದ ರಸ್ತೆ ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಗಿರುವುದು)

ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ: ಸಹನೀಯವಾಗಿಸುವುದು ಹೇಗೆ?

ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರವೇ ಮಾಡದ ನಾವುಗಳು ಇಂದು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುವ ಕಾಲ ಬಂದಿದೆ. ದೇಶದ್ಯಾಂತ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ ನೂರಾರು ಸಂವೇದಕಗಳ (Sensor) ಸಹಾಯದಿಂದ ಇಂದು ನಾವು ನಾವು ಉಸಿರಾಡುವ ಗುಣ ಮಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಉತ್ತಮ ಎಂದೆನಿಸಿದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಕಡೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವಿದೆ.

 

ಸರಕಾರವಾಗಲಿ, ಜನತೆಯಾಗಲಿ ಇದರ ಕಡೆಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದೇನಿಲ್ಲ.  BS -IV ವಾಹನಗಳಿಂದ BS -VI ಕಡೆಗೆ ಸಾಗಿದ್ದು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲ್ಲಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡದೆ ಗಾಳಿ ಯಂತ್ರ (Wind Power) ಮತ್ತು ಸೌರ ಫಲಕ (Solar Panel) ಗಳಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯೆಡೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಇದೇ ಉದ್ದೇಶ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಿಗೆಗೆ ಉರುವಲು ಕಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲು, LPG ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೇ. ಇದೆಲ್ಲ ಇದ್ದರೂ, ಕೆಲವು ಕಾರ್ಖಾನೆ ಮತ್ತು ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹೊಗೆ ಉಗುಳುವುದು ನಿಂತಿಲ್ಲ. ಯೂರೋಪ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿರುವ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಮೂಲಕ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿ ದಂಡ ವಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾರವು ಎಂದಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಧುರೀಣರದ್ದೋ, ಅವರ ಸಂಬಂಧಿಗಳದ್ದೋ ಆಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಉಂಟು ಮಾಡುವ ರಾಜಕೀಯ ತೊಡಕು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತವೆ.

 

ಮಾಲಿನ್ಯ ತಗ್ಗಿಸುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ (Abatement Technology ) ಉಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಿರಂತರ ನವೀಕರಣದಿಂದ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಂದ ಆಗುವ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ತಗ್ಗಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಗುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅದರಿಂದ ಆಗುವ ಪರೋಕ್ಷ ಲಾಭವೇ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ಮಾಲಿನ್ಯ ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಅನಾರೋಗ್ಯ, ವೈದ್ಯಕೀಯದ ಖರ್ಚು ಮತ್ತು ಆಗ ನೌಕರರು ಕೆಲಸ ಮಾಡದೇ ಉಂಟಾಗುವ ಆರ್ಥಿಕ ಪೆಟ್ಟು ಇವುಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದರೆ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಖರ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಎನ್ನಿಸಲಾರದು.

 

ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಾಮ್ರ ತಯಾರಿಕೆ ಘಟಕವೊಂದು ತಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪರಿಷ್ಕರಿಸದೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ, ಆ ಭಾಗದ ಜನರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ರೋಗ ಜಾಸ್ತಿ ಆಗಿ, ಕೊನೆಗೆ ಆ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದ ಉದಾಹರಣೆ ಉಂಟಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಸಿಮೆಂಟ್ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು, ಲೋಹದ ಕುಲುಮೆಗಳು ಪರಿಸರವನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ನೌಕರರ ಜೀವನಾವಧಿಯನ್ನೇ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಲ್ಲವೇ? ಅದಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಜವಾಬ್ದಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ, ಸೂಕ್ತ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಆಗುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಹೊಣೆ ಸರಕಾರದ್ದು ಎಷ್ಟೋ, ಅಷ್ಟೇ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಜನರದ್ದೂ, ತಾವು ಉಪೇಕ್ಷಿಸದೇ, ಎಚ್ಚತ್ತುಕೊಳ್ಳುವ ಕಡೆಗೆ ಆಗಬೇಕಿದೆ.

 

ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ವಾಹನಗಳಿಂದಲೇ. ವಾಹನ ಓಡಾಟ ತಗ್ಗಿಸಿ ಮೆಟ್ರೋ ತರಹದ ಸಮೂಹ ಸಾರಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಿದಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯದು. ಆದರೆ ಅದರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲದ ಕಡೆಗೆ ಹೇಗೆ? ನೀವು ವಾಸಿಸುವ ಜಾಗ ಬದಲಿಸುವುದು ಸೂಕ್ತವೇ? ಯೋಚಿಸಿ ನೋಡಿ.

 

ನೀವು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಈ ಲಿಂಕ್ ನಗರದ ಹಲವು ವಲಯದ ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ತಿಳಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರು ರಸ್ತೆಯ ಬಾಪೂಜಿನಗರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇದೆ ಎಂದು ಅದು ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ.

https://aqicn.org/city/india/bengaluru/bapuji-nagar